Ερντογάν εναντίον Κιλιτσντάρογλου: Δύο αντίθετα οράματα για το μέλλον της Τουρκίας

Του Κωνσταντίνου Πογιατζή *

Μετα απο την πρώτη κυριακή των εκλογών στην Τουρκία τις 14 Μαΐου και πρόκριση στην δεύτερη εκλογική αναμέτρηση στις 28 Μαΐου το πολιτικό τοπίο της Τουρκίας διαμορφώνεται από τα αντίθετα οράματα του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, του σημερινού προέδρου της Τουρκίας, και του Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, του ηγέτη του κύριου κόμματος της αντιπολίτευσης, του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP) και υποψηφιου του συνασπισμού αφου αυτοι οι δυο προκριθηκαν στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών.

Ως σημαίνουσες προσωπικότητες της τουρκικής πολιτικής, ο Ερντογάν και ο Κιλιτσντάρογλου εκπροσωπούν διαφορετικές ιδεολογίες και πολιτικές που προσφέρουν διαφορετικούς δρόμους για το μέλλον της χώρας. Με διαφορετικη ατζεντα, οράματά, ιδεολογια, μοντελο οικονομικης αναπτυξης, για την διακυβερνηση της Τουρκίας τουλάχιστον ως προς τις διακηρύξεις.

Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) έχουν υπερασπιστεί ισλαμιστικές συντηρητικές πολιτικές και έχουν δώσει έμφαση στις ισλαμικές αξίες στη δημόσια ζωή. Αυτό έχει οδηγήσει στην αύξηση της θρησκευτικής επιρροής στην τουρκική κοινωνία και στη χαλάρωση ορισμένων περιορισμών στη θρησκευτική έκφραση.  Ωστόσο, ο Ερντογάν έχει επιτύχει κατά τη διάρκεια της ηγεσίας του η Τουρκία να εχει οικονομική ανάπτυξη, επενδύσεις σε μεγάλα έργα υποδομής με στόχο την ενίσχυση του διεθνούς προφίλ της χώρας. Επιπλέον, ο Ερντογάν εφάρμοσε σημαντικές συνταγματικες αλλαγες σε ενα συγκεντρωτικο απολυταρχικο και αυταρχικο μοντελο διακυβερνησης. Οι διεκδικητικές κινήσεις της Τουρκίας έχουν προβάλει τον τουρκικό εθνικισμό αφου κυβερνησε τα τελευταια χρονια με τον Μπαχτσελί (πρόεδρο του κόμματος Εθνικιστικής Δράσης των γκρίζων λύκων) με ακραιες διακηρυξεις για ειδικά σε περιοχές όπως η Συρία, η Ανατολική Μεσόγειο και Αιγαίο. Η ηγεσία του Ερντογάν έχει προσελκύσει μια μεγάλη βάση υποστήριξης μεταξύ των θρησκευτικών συντηρητικών και εκείνων που εκτιμούν τις οικονομικές πολιτικές του. Ωστόσο, οι επικριτές υποστηρίζουν ότι η προεδρία του έχει οδηγήσει σε παρακμή των δημοκρατικών θεσμών και σε διάβρωση των πολιτικών ελευθεριών με τις αντιδρασεις μερικες φορες και μεσα απο το ιδιο το AKP.

Ενώ ο Ερντογάν δίνει προτεραιότητα στον ισλαμικό συντηρητισμό και την οικονομική ανάπτυξη, ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου και το Κόμμα της Δημοκρατικής Αντιπολίτευσης (CHP) δίνει έμφαση στην κοσμική δημοκρατία και την κοινωνική δικαιοσύνη. Προσφέροντας ένα εναλλακτικό όραμα για την Τουρκία, βασιζόμενο στην προστασία των ατομικών δικαιωμάτων και η ενίσχυση των δημοκρατικών θεσμών. Το CHP έχει ως στόχο την εδραίωση μιας κοινωνίας με ελευθερία έκφρασης, διαφάνεια στην διακυβέρνηση και πλουραλισμό αντίθετα δηλαδή στην συγκεντρωτική διακυβέρνηση  που προωθεί ο Ερντογάν.  Ο Κιλιτσντάρογλου τονίζει τη σημασία της κοινωνικής δικαιοσύνης και προωθεί μέτρα για τη μείωση της εισοδηματικής ανισότητας, τη βελτίωση των προγραμμάτων κοινωνικής πρόνοιας και την ενίσχυση των εργασιακών δικαιωμάτων. Στο πλαίσιο της εξωτερικής πολιτικής, το CHP προωθεί μια ισορροπημένη και διπλωματική προσέγγιση, με έμφαση στην πολυμερή συνεργασία στην περιοχή και στη στενή συνεργασία με τις δυτικές χώρες (πχ. ΗΠΑ) συμπεριλαμβανομένου του ρόλου της Τουρκίας στο NATO. Επιπλέον, το όραμα του Κιλιτσντάρογλου περιλαμβάνει τον αναπροσανατολισμό της Τουρκίας προς την με προοπτική της ενταξιακής διαδικασίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, τηρώντας τους δημοκρατικούς κανόνες και τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Με γνώμονα πάντα ότι η εξέλιξη των πολιτικών θέσεων μπορεί να είναι αναπόφευκτη με την πάροδο του χρόνου, καθώς οι πολιτικοί ηγέτες προσαρμόζονται στις εξελίξεις και στις ανάγκες της κοινωνίας. Η επιλογή του μέλλοντος της Τουρκίας θα εξαρτηθεί από τις πολιτικές επιλογές που θα κάνουν οι πολίτες της.

* ΔιεθνολόγοςBSc l MPA l MBA l MSc