Ο Βαγγέλης της διπλανής πόρτας

{loadposition ba_textlink}

Tα μαντάτα για τον Βαγγέλη Γιακουμάκη, 20χρονο φοιτητή στα Ιωάννινα, δεν ήταν χαρμόσυνα. Ποτέ, κατά τη διάρκεια της φοίτησής του σε Σχολή της περιοχής – ενδεχομένως και προηγουμένως – δεν ήταν τέτοια. Θύμα εμπαιγμού, πειραγμάτων, εκφοβισμού – του γνωστού «bullying» – ο Βαγγέλης, που αγνοείτο από τις αρχές Φεβρουάριου βρέθηκε νεκρός κοντά στη Σχολή του. Προφανώς δεν άντεξε το βάρος της κοροϊδίας των «νταήδων» και αφέθηκε στον κόσμο που οι «μπούληδες» δεν έχουν χώρο – αυτόν που δεν έχει καμία σχέση με τον δικό μας…

Το φαινόμενο της παρενόχλησης και του εκφοβισμού δεν είναι καινούργιο – είτε αυτό συμβαίνει στο σχολείο, στο πανεπιστήμιο, στον χώρο εργασίας. Δυστυχώς η κοινωνία μας δεν έχει καταφέρει να εκμηδενίσει τέτοιου είδους φαινόμενα που σε κάποιες περιπτώσεις έχουν τραγική κατάληξη. 

Ο σεβασμός της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, ο σεβασμός του ανθρώπου, θα έπρεπε να ήταν και να είναι ο οδοδείκτης της κάθε ευνομούμενης, προοδευμένης κοινωνίας. Οι μεγαλοστομίες, οι ευχές, τα λόγια εκείνα τα μεγάλα και γεμάτα ελπίδα, δεν έχουν χώρα μπροστά σε ένα τέτοιο εξευτελισμό της ανθρωπινής ύπαρξης και συμπεριφοράς.

Ο Βαγγέλης δεν ήταν μακριά από την πραγματικότητα. Ήταν ο Βαγγέλης – ο οποιοσδήποτε Βαγγέλης, το οποιοδήποτε παιδί της διπλανής πόρτας. Το παιδί του γείτονα, το παιδί του γνωστού, το παιδί το δικό μας…. Ένας άνθρωπος… 

Μάθαμε, δυστυχώς, να είμαστε επιμηθείς αντί προμηθείς σε πολλά πράγματα… κυρίως σε αυτά που αφορούν στα παιδιά, στους νέους. Μάθαμε να κλείνουμε τα αυτιά μας σε κραυγές απόγνωσης, είτε αυτές ακούγονται είτε όχι. Μάθαμε σε πολλά πράγματα να στρουθοκαμηλίζουμε, να αποποιούμαστε των ευθυνών μας, να είμαστε απρόσωποι στα προβλήματα των άλλων, να μην αντιλαμβανόμαστε την διαφορετικότητα.

Τα περιστατικά εκφοβισμού αποτελούν φαινόμενα παραβατικότητας, ενώ το bullying καθίσταται σήμερα ένα από τα σημαντικότερα και πιο πολυσυζητημένα κοινωνικά φαινόμενα. Από «τις περιπέτειες του Τόμας Μπράουν» και τον «Όλιβερ Τουίστ», το φαινόμενο του εκφοβισμού έχει πάρει ιδιαίτερα ανησυχητικές διαστάσεις και η Πολιτεία, οι θεσμοί, τα κοινωνικά σύνολα και η ίδια η κοινωνία γενικότερα – όλοι μαζί και ο καθένας ξεχωριστά – θα πρέπει να αρθούμε στο ύψος των περιστάσεων και να αποδώσουμε στον εκφοβισμό την αντιμετώπιση που οφείλουμε, ούτως ώστε το φαινόμενο να παταχθεί και να ευαισθητοποιηθεί το κοινό για τις προεκτάσεις του. Οι εκφάνσεις του εκφοβισμού ποικίλλουν – αυτός μπορεί να εκδηλωθεί με τη μορφή ψυχολογικής βίας, την παρενόχληση (συμπεριλαμβανομένης της σεξουαλικής, που χαρακτηρίζεται από σεξουαλικά ταπεινωτικά σχόλια κ.ο.κ.), τη σωματική βία, την οικονομική εκμετάλλευση, αλλά και τον ηλεκτρονικό ή διαδικτυακό εκφοβισμό.

Οι επιπτώσεις του bullying είναι ποικίλες, σοβαρές και μακροχρόνιες και αφορούν τόσο στα παιδιά που θυματοποιούνται, αλλά και τα παιδιά θύτες, καθώς επίσης και τα παιδιά παρατηρητές. Ο Μη Κυβερνητικός Οργανισμός «Hope for Children – UNCRC Policy Center» εγκαθίδρυσε εδώ και χρόνια την εκστρατεία «Beat Bullying» για την καταπολέμηση του σχολικού εκφοβισμού, στα πλαίσια της οποίας, μεταξύ άλλων προγραμμάτων και δράσεων, λειτουργεί σε συνεργασία με τον Σύνδεσμο για την Πρόληψη και την Αντιμετώπιση της Βίας στην Οικογένεια, την πανευρωπαϊκή γραμμή 116 111, στην οποία παιδιά, αλλά και άλλοι ενδιαφερόμενοι μπορούν να καλούν για να λάβουν στήριξη ή πληροφορίες για το φαινόμενο του εκφοβισμού.

Κύριος στόχος της κοινωνίας μας πρέπει να είναι η πάταξη του φαινομένου του εκφοβισμού, ούτως ώστε να σταματήσουμε να θρηνούμε για τον Βαγγέλη της διπλανής πόρτας. Η θυσία του ας γίνει η έναρξη μιας εντατικοποιημένης προσπάθειας για τον τερματισμό του εκφοβισμού, όπου κι αν αυτός λαμβάνει χώρα.

*Ο Αντώνης Στυλιανού είναι Λέκτορας Νομικής στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας, LL.B Law Bristol, Ph.D in Law – International Law and Human Rights (Kent), Διευθυντή Μονάδας Νομικής Κλινικής Πανεπιστημίου Λευκωσίας

* Κατεβάστε δωρεάν την ηλεκτρονική έκδοση της “24” στο http://24newspaper.com.cy!