{loadposition ba_textlink}
Η Παγκόσμια Ημέρα Θεάτρου γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 27 Μαρτίου. Ηθοποιοί, θεατρικοί συγγραφείς και σκηνοθέτες αλλά και θεατρόφιλοι αποτίουν φόρο τιμής στη δραματική τέχνη.
Με αφορμή αυτή τη μεγάλη μέρα για τον πολιτισμό ας κάνουμε μία ανασκόπηση στα θεατρικά ρεύματα.
Το αρχαίο θέατρο
Το θέατρο έχει τις ρίζες του στις διονυσιακές τελετές στην αρχαία Ελλάδα. Κατά τη διάρκεια των τελετών, τραγουδούσαν το διθύραμβο, ένα είδος ύμνου που βασιζόταν σε αυτοσχεδιασμούς.
Ο θεός Διόνυσος
Το αρχαίο θέατρο διακρίνεται σε «τραγωδίες» και «κωμωδίες». Κυριότεροι εκπρόσωποι της τραγωδίας ήταν ο Αισχύλος, ο Σοφοκλής και ο Ευριπίδης. Την κωμωδία υπηρετούσε ο Αριστοφάνης, ο οποίος καυτηρίαζε με σατυρικό τρόπο μέσα από τα έργα του την εξουσία, τη θρησκεία και τις θέσεις μεταξύ των δύο φύλων.
Ο τραγικός ποιητής Αισχύλος. Τα έργα του «Ικέτιδες», «Πέρσαι», «Επτά Επί Θήβαις», «Προμηθεύς Δεσμώτης», «Αγαμέμνων», «Χοηφόροι», «Ευμενίδες», ήταν τα μόνο που κατάφεραν να διασωθούν.
Η ρωμαϊκή περίοδος
Η ρωμαϊκή περίοδος είχε πολλές επιρροές από το αρχαίο θέατρο. Η ρωμαϊκή κωμωδία διακρινόταν σε τρεις μορφές στη σάτυρα, στο Αττελανό δράμα και στη Μιμητική ή μιμική μορφή. Με τον Τίτο Μάκκιο Πλαύτο (250 – 184) η ρωμαϊκή κωμωδία αποκτά καινούρια μορφή, με επιρροές όμως από την αττική κωμωδία. Από τα έργα του διασώθηκαν 6 κωμωδίες.
Μάσκες τραγωδίας και κωμωδίας.
Η εποχή του Μεσαίωνα
Τα θεατρικά έργα της περιόδου του Μεσαίωνα χαρακτηρίζονται από έντονη θρησκευτικότητα (Θρησκευτικό δράμα) και αφορούν κυρίως τη ζωή και το έργο του Χριστού. Την βυζαντινή περίοδο το θέατρο παραμένει στάσιμο. Όμως το 16ο αιώνα έχουμε την εμφάνιση του Κρητικού Θεάτρου. Ο Βιτζέντζος Κορνάρος και ο Γεώργιος Χορτάτζης, οι κορυφαίοι εκπρόσωποι του κρητικού θεάτρου έγραψαν έργα επηρεασμένα από την ιταλική και τη δυτική λογοτεχνία.
Ο Ερωτόκριτος, έργο του Βιτζέντζου Κορνάρου.
Το θέατρο κατά την Αναγέννηση
Έπειτα από μία μακρά περίοδο σκοταδισμού και έντονης κριτικής προς το θέατρο, η αναγεννησιακή περίοδος είναι μία εποχή κατά την οποία το θέατρο γνώρισε μεγάλη άνθηση. Νίκολο Μακιαβέλι, Λοπέ ντε Βέγκα και Σαίξπηρ είναι μερικοί μόνο από τους εκπροσώπους της σπουδαίας αυτής περιόδου.
Ο Νίκολο Μακιαβέλι (1469 – 1527) έγραψε το θεατρικό έργο «Μανδραγόρας».
Ο 18ος αιώνας – Το αστικό θέατρο
Οι μεγάλες κοινωνικές αλλαγές του 18ου αιώνα δεν άφησαν ανεπηρέαστο το θέατρο. Έτσι έχουμε την εμφάνιση του αστικού θεάτρου. Η αστική κωμωδία διακωμωδεί τους αριστοκράτες, αποτυπώνοντας το κοινωνικό πνεύμα της εποχής. Οι τεχνολογικές και επιστημονικές εξελίξεις βοήθησαν στην περαιτέρω ανάπτυξη του θεάτρου, ενώ εμφανίστηκαν τα πρώτα κοινά θεατρικά ρεύματα.
Ρομαντισμός
Ο Ρομαντισμός ήταν ένα ρεύμα που προερχόταν από την Ιταλία. Η θεματολογία των έργων διέπονταν από βαθύ συναισθηματισμό. Οι πιο γνωστοί θεατρικοί συγγραφείς της περιόδου ήταν ο Βόλφγκανγκ Γκέτε, ο Βικτόρ Ουγκό, ο Αλέξανδρος Δουμάς και ο Άλφρεντ Τένισον.
Ο Βίκτορ Ουγκό έχει αφήσει πλούσιο θεατρικό έργο: Κρόμβελ, Ερνάνης, Λουκρητία Βοργία συγκαταλέγονται στα πιο σημαντικά έργα του Γάλλου συγγραφέα.
Ρεαλισμός
Ο ρεαλισμός έρχεται να αντικαταστήσει τον ρομαντισμό. Πλέον τα έργα χαρακτηρίζονται από την έκφραση του πραγματικού, του συγκεκριμένου, του αντικειμενικού. Οι Ιψεν και Πιραντέλο είναι από τους σπουδαιότερους συγγραφείς της περιόδου εκείνης.
Πρωταγωνιστικούς ρόλους η Κατίνα Παξινού και ο Αλέξης Μινωτής.
Ο 20ος αιώνας
Στις αρχές του 20ου αιώνα εμφανίζεται ο εξπρεσιονισμός ως απάντηση στο ρεύμα του ρεαλισμού. Ο εξπρεσιονισμός χρησιμοποιεί συμβολισμούς, και εναντιώνεται στο θέατρο της εσωτερικότητας. Οι Γκέοργκ Κάιζερ, Ερνστ Τόλερ και Κάρελ Τσάπεκ είναι μερικοί μόνο σημαντικοί εξπρεσιονιστές συγγραφείς.
Ο Ερνστ Τόλερ ένας εκ των εκπροσώπων του εξπρεσιονισμού.
Το θέατρο του παραλόγου αναπτύχθηκε στην περίοδο μετά τον Β Παγκόσμιο Πόλεμο. Εξέφραζε το άγχος και την βαθιά απόγνωση που ένιωθαν οι άνθρωποι μετά το τέλος του Πολέμου και αποτυπώνεται από τη γενιά των δυτικών συγγραφέων της δεκαετίας του 1950. Οι συγγραφείς που το καθιέρωσαν είναι οι Αλμπέρ Καμύ, Σάμιουελ Μπέκετ, Ευγένιος Ιονέσκο καθώς και άλλοι. Την ίδια εποχή όμως ο Μπέρτολντ Μπρεχτ δημιουργεί μια καινούρια θεατρική άποψη που θα πάρει το όνομα «Επικό θέατρο», με θεματολογία αυστηρώς ιστορική.
Ο Καμύ που υπήρξε σημαντικός στοχαστής και διανοητής του 20ου αιώνα, κατάφερε να αφήσει τη σφραγίδα του και στον χώρο του θεάτρου.
Σύγχρονο Θέατρο
Το σύγχρονο θέατρο έφερε νέες καινοτομίες στη σκηνοθεσία, στην ενδυματολογία αλλά ακόμα και στον ίδιο τον χώρο όπου παρουσιάζεται «παραδοσιακά» μία θεατρική παράσταση. Αυτή η τάση αποτυπώνεται σε διάφορες νέες θεατρικές πρωτοβουλίες όπως το «Ζωντανό» και το «Ανοικτό» θέατρο.
