Της Αλεξίας Καφετζή
Κοινή είναι η θέση των Ανδρέα Μαυρογιάννη, Ερατώς Κοζάκου-Μαρκουλλή και Αλέξανδρου Ζήνων ότι η αισιοδοξία για το αποτέλεσµα της προσπάθειας της Μαρία Άνχελα Ολγκίν Κουεγιάρ είναι περιορισµένης εµβέλειας. Και οι τρεις επεσήµαναν στη «Χαραυγή» ότι η κυριότερη αιτία είναι η επιµονή της Τουρκίας και της τ/κυπριακής πλευράς στην κυριαρχική ισότητα και τη λύση δύο κρατών.
Το Κυπριακό δεν πρέπει να είναι υπόθεση μόνο των δύο ηγετών και μιας ομάδας που τους περιτριγυρίζει
Στην Κύπρο θα βρίσκεται αύριο η προσωπική απεσταλµένη του ΓΓ του ΟΗΕ, Μαρία Ολγκίν, για νέο γύρο επαφών µε τους ηγέτες των δύο κοινοτήτων, καθώς και µε κόµµατα και οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, µετά τον κύκλο επαφών που είχε και µε τις τρεις εγγυήτριες δυνάµεις.
Και οι τρεις συνοµιλητές µας επεσήµαναν ότι µέχρι στιγµής δεν υπάρχει κάτι συγκεκριµένο από την όλη δραστηριότητα της κας Ολγκίν, τόσο στην Κύπρο, όσο και µε τις εγγυήτριες δυνάµεις.
Α. Μαυρογιάννης: Ενδείξεις θα έχουμε µετά τις εκλογές στην Τουρκία
Ο τέως διαπραγµατευτής Α. Μαυρογιάννης εκτίµησε ότι εάν θα διαφανεί κάτι, αυτό θα γίνει µετά τις εκλογές στην Τουρκία, στο τέλος του Μάρτη, όπου η Τουρκία µπορεί να κάνει ένα άνοιγµα για να µη χρεωθεί την έλλειψη κινητικότητας, χωρίς να µετακινείται από την ουσία της θέσης της για λύση δύο κρατών.
Ο κ. Μαυρογιάννης πρόσθεσε ότι η κα Ολγκίν έχει την πεποίθηση ότι µπορεί να υπάρξει ένα αποτέλεσµα, όπως εκείνο που υπήρξε το 2021 στη Γενεύη. Ερωτηθείς, εάν βλέπει αχτίδα φωτός, ο κ. Μαυρογιάννης επανέλαβε ότι δεν πρέπει να αναµένουµε αλλαγή θέσης της Τουρκίας επί της ουσίας. Οι θέσεις της κάθε πλευράς θα µπορούσαν να τεθούν κατά τη διαδικασία των συνοµιλιών, συµπλήρωσε. Σε αυτή την πτυχή, πρόσθεσε, είναι εύκολο να υπάρξει µετατόπιση.
Ερωτηθείς κατά πόσον ο Πτ∆ πείθει διεθνώς µε τις δηλώσεις του ότι είναι έτοιµος για την επανέναρξη των συνοµιλιών, ο κ. Μαυρογιάννης απάντησε, «σίγουρα όχι». Υπενθύµισε την αναξιοπιστία της Κύπρου διεθνώς και πρόσθεσε ότι και σήµερα, όταν ο Πτ∆ αναφέρεται στα έξι σηµεία του Πλαισίου Γκουτέρες δεν είναι σαφής στο τι δηλώνει και στο τι ακριβώς θέλει.
Ερ. Κοζάκου-Μαρκουλλή: Κανένας δεν έχει το δικαίωµα να αποφασίζει µόνος του
Ούτε η πρώην ΥΠΕΞ, Ερατώ Κοζάκου-Μαρκουλλή, βλέπει υπό τις παρούσες συνθήκες αχτίδα φωτός από τις επαφές της κας Ολγκίν. Χαρακτήρισε ως θετικό το ότι υπήρξε διορισµός προσωπικής απεσταλµένης, κάτι που δείχνει ότι εξακολουθεί να υπάρχει ενδιαφέρον εκ µέρους του ΓΓ του ΟΗΕ. Όµως, πρόσθεσε, δυστυχώς, εκεί που έχουν οδηγηθεί τα πράγµατα µετά το Κραν Μοντανά, µε σηµαντικές ευθύνες και της ε/κ πλευράς, αλλά και µε την επίµονη θέση της τουρκικής πλευράς για κυριαρχική ισότητα και λύση δύο κρατών, τα περιθώρια για εξεύρεση κοινού εδάφους είναι εξαιρετικά περιορισµένα.
Για να ανατραπεί αυτή η κατάσταση, πρέπει να υπάρξει πίεση προς την Τουρκία τόσο από τον ΟΗΕ, όσο και από τη διεθνή κοινότητα για να επανέλθουµε στο συµφωνηµένο πλαίσιο λύσης. ∆ιαφορετικά δεν µπορεί να τετραγωνιστεί ο κύκλος µεταξύ δύο εκ διαµέτρου αντίθετων θέσεων.
Τόνισε ότι ο Πτ∆ λέει αυτά που θέλει να ακούσει η διεθνής κοινότητα, όµως το ότι υποστηρίζεται από κόµµατα που απορρίπτουν τη ∆∆Ο ή τις συγκλίσεις, το Πλαίσιο Γκουτέρες και άλλα συναφή που αποτελούν το συµφωνηµένο πλαίσιο λύσης και το σύνολο της εργασίας που έγινε µέχρι το Κραν Μοντανά, στέλνει άλλα µηνύµατα.
Από την πλευρά του ο πρώην Γενικός ∆ιευθυντής του Υπουργείου Εξωτερικών, Αλέξανδρος Ζήνων, επεσήµανε την αναφορά του Κόλιν Στιούαρτ στην εκδήλωση που έγινε στη φινλανδική πρεσβεία για τα 60χρονα της ΟΥΝΦΙΚΥΠ, ότι δεν είναι βέβαιος πως αν αποτύχει και αυτή η προσπάθεια θα υπάρξει και άλλη, διότι πιθανότατα τα πράγµατα δεν θα µείνουν τα ίδια. Αυτό, υπογράµµισε, πρέπει να το λάβουµε υπόψη µας.
Σε παρατήρησή µας ότι αυτή η αναφορά έγινε κι άλλες φορές, ο κ. Ζήνων είπε ότι αυτό είναι ορθό, αλλά τώρα έχουν αλλάξει αρκετά τα πράγµατα τόσο στον τόπο, όσο και στην περιοχή, όσο και διεθνώς, όπου υπάρχουν κρίσεις και συγκρούσεις και συνεπώς είναι πιο επείγοντα αυτά παρά το Κυπριακό.
Σε σχέση µε το αν µπορεί να αποδώσει η προσπάθεια της κας Ολγκίν, ο κ. Ζήνων είπε ότι αυτή τη στιγµή ο ρόλος της είναι διερευνητικός και ότι συµπεράσµατα θα µπορούν να εξαχθούν µε την ολοκλήρωση της παρούσας διαδικασίας.
Στην ερώτηση αν τα µηνύµατα που στέλνει η ε/κ πλευρά είναι επαρκή, απάντησε ότι ο κ. Χριστοδουλίδης επαναλαµβάνει συνεχώς την ετοιµότητα και τη βούλησή του για επανέναρξη των διαπραγµατεύσεων. Όµως, όπως συνηθίζουµε να λέµε, ανέφερε, η βούληση της κάθε πλευράς θα φανεί στο τραπέζι των διαπραγµατεύσεων. ∆ιότι η τουρκική πλευρά παίρνει µια ακραία θέση και εκτός πλαισίου. Εάν έρθει τελικά στο τραπέζι των διαπραγµατεύσεων, υπάρχει ενδεχόµενο να διαφοροποιηθεί.
Αναφορικά µε το ότι ο Πτ∆ αµφισβητεί κάποιες πρόνοιες του Πλαισίου Γκουτέρες και κατά πόσον αυτό στέλνει κάποια µηνύµατα σε διεθνές επίπεδο, ο κ. Ζήνων σηµείωσε ότι σε µια διαπραγµάτευση δεν ξεκινάς µε τις τελικές θέσεις. Όµως, πρόσθεσε, είναι πραγµατικότητα ότι υπάρχει ένα κεκτηµένο από το 2017, το οποίο δεν µπορείς να το αγνοήσεις. Υπενθύµισε επίσης τη δήλωση του Τ. Παπαδόπουλου ότι σχέδια, όπως το σχέδιο Ανάν, δεν φεύγουν από το τραπέζι, άρα, πρόσθεσε, υπάρχει ένας πυρήνας για την κατεύθυνση στην οποία κινούµαστε.
Συνεπώς, ό,τι και να λέγεται δηµόσια, η ουσία είναι ότι αυτά θα φανούν στη διαδικασία των διαπραγµατεύσεων. Το Πλαίσιο Γκουτέρες παρέχει αρκετά θετικά στοιχεία, αλλά στην πορεία των διαπραγµατεύσεων µπορείς να τα συζητήσεις, δεν υπάρχει απαγόρευση σε αυτό, κατέληξε ο κ. Ζήνων.
