Ο δημοσιογράφος Λουκάς Χριστοδουλίδης συνομίλησε με την Θρησκειολόγο/ Κανονολόγο Δρα Αρετή Δημοσθένους για το τι είναι Θεός για τα παιδιά και ως γονείς πότε πρέπει να μιλάμε σε αυτά για το Θεό.
Δρ. Δημοσθένους τι είναι Θεός για τα παιδιά;
Ο Θεός για τα παιδιά είναι πρώτον, ο Πατέρας των γονέων τους. Δηλαδή το παιδικό μυαλό βλέποντας τις ελλείψεις των γονέων επιζητεί κάποιον πιο δυνατό και πιο ορθόν στα θέματα που προκύπτουν. Αυτός είναι ο Θεός Πατέρας. Αυτός δεν κάνει λάθη και είναι δίκαιος. Τον ήλιο τον δίνει σε όλους! Εκείνος που δίνει ζωή και την πλάση αγαπά!
Δεύτερον, ο Θεός είναι ο Δημιουργός. Τα παιδιά κατανοούν με μεγαλύτερη φυσικότητα την ύπαρξη κάποιου Δημιουργού ακριβώς διότι αμφισβητούν μόνο όταν υπάρχει κάποιος σοβαρός λόγος, σε αντίθεση με τους ενήλικες οι οποίοι θεωρούν ως δύναμη την αμφισβήτηση.
Ως γονείς πότε πρέπει να μιλάμε στα παιδιά για το Θεό και από ποια ηλικία;
Τα παιδιά νοιώθουν ασφάλεια μαθαίνοντας ότι υπάρχει Θεός, το Φως. Εξελίσσονται φυσιολογικά και Τον έχουν ως πρόσωπο αναφοράς, ως προστάτη από κάθε κακό, κάτι απόλυτα φυσιολογικό. Ο Θεός Πατέρας, τι κάνει; Μας δημιούργησε και μας αγαπά. Μας φωτίζει και μας προσέχει. Δεν είναι τιμωρός. Είναι λάθος να λέμε στα παιδιά μας «ο Θεός θα σε τιμωρήσει!» Μεγάλο λάθος. Ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος αναφέρει χαρακτηριστικά: «Μήπως ο Θεός είναι πηγή του κακού; Απόφευγε τέτοια βλασφημία». Ο Θεός λοιπόν δεν είναι πηγή του κακού, ούτε τιμωρεί. Ο γονέας τιμωρεί για να παιδαγωγήσει. Ο Θεός προστατεύει. Τους κακούς τους προστατεύει λιγότερο γι’ αυτό παθαίνουν κακό. Αυτοτιμωρούνται. Το παιδί καταλαβαίνει την αυτοτιμωρία όπως κατανοεί πως εάν βάλει το χεράκι του στη φωτιά θα καεί και δεν θα φταίει η φωτιά για αυτό.
Από βρέφη πρέπει να τα σταυρώνουμε, μετά τη βάφτιση να τους δίνουμε Αγιασμό να πίνουν, πριν τη βάφτιση μπορούμε να τα ραντίζουμε με Αγιασμό. Μόλις γεννηθούν καλό είναι να βάλουμε ένα σταυρουδάκι εκεί που θα κοιμούνται, πλάγια έξω από το κρεβατάκι τους. Όχι μάτι. Το μάτι συμβολίζει το κακό μάτι, το φθονερό μάτι και το βάζουν για να τους προσέχει δήθεν από το κακό. Ερώτημα: με ποια δύναμη θα ενεργεί το μάτι; Ασφαλώς με καμία. Ο σταυρός είναι που προστατεύει με τη δύναμη του Χριστού. Γι’ αυτό δεν ωφελεί να βάζουμε μάτι ούτε στα παιδιά μας ούτε εμείς να φοράμε ματάκι. Αυτά δουλεύουν με την ενέργεια του κακού. Δηλαδή βάζουν μάτι για να τους προστατεύει από το μάτι!
Όταν βαφτιστούν τα παιδιά μας είναι πολύ χρήσιμο θεολογικά να τα παίρνουμε στην Εκκλησία να κοινωνούν. Όταν μεγαλώσουν λίγο να παίρνουμε μαζί μας και 2-3 παιχνιδάκια για να παίζουν και να μην ενοχλούν. Οι μητέρες με παιδάκια ας πηγαίνουν προς το τέλος της Θείας Λειτουργίας, 20 λεπτά πριν τη Θεία Κοινωνία για να μην κάνουν φασαρία τα παιδάκια. Δυστυχώς εμείς εδώ στην Κύπρο δεν έχουμε Θείες Λειτουργίες για παιδιά. Κανονικά έτσι θα έπρεπε και τα παιδιά όπως και οι γονείς να συμμετέχουν στη λατρεία ψέλνοντας όλοι μαζί.
Να μάθουμε στα παιδιά μας να ζητάνε τη βοήθεια του Θεού;
Ασφαλώς! Το θέμα είναι αν εμείς δεν νοιώσαμε ποτέ τη βοήθεια του Θεού, πως θα την διδάξουμε στα παιδιά μας; Η πίστη είναι εμπειρική και υποδειγματική.
Αν δεν μάθουμε τα παιδιά μας να πιστεύουν στον αληθινό Θεό, τον Ιησού Χριστό, ενδέχεται μεγαλώνοντας να τα καλοπιάσουν άλλοι και να τα κάνουν να προσχωρήσουν σε κάποια αίρεση ή θρησκεία. Και αυτό επειδή η ψυχή θέλει να έχει πίστη, η ψυχή είναι πλασμένη για να προσεύχεται και να αγαπά.
Δρ. Δημοσθένους τα παιδιά μπορεί να έχουν τις δικές τους ιδέες και πεποιθήσεις για το Θεό. Ποια η άποψη σας;
Τα παιδιά μέχρι 13 ετών δεν έχουν την ικανότητα να κρίνουν και να έχουν τις δικές τους ιδέες. Αυτό γίνεται πιο μετά. Το ίδιο ισχύει και για την αγάπη στην Πατρίδα, την Οικογένεια και τα άλλα ιδανικά.
Το παιδί μαθαίνει να σέβεται και να εκτιμά την ταυτότητα που του προσφέρουν οι γονείς του: τη θρησκευτική ταυτότητα, την πολιτική κλπ.
Μετά την ενηλικίωση και με το πέρας των σπουδών του θα αρχίσει να προβληματίζεται, να αναιρεί και να χτίζει με βάση αυτά που πήρε στην παιδική του ηλικία αλλά και αυτά που έμαθε εκτός οικογένειας. Γι’ αυτό είναι πολύ βασικό οι γονείς να μεταλαμπαδεύσουν θρησκευτική εκπαίδευση στα παιδιά τους από μικρά. Εξάλλου όπως έλεγαν και οι πρόγονοι μας, «το πρώτο νερό που θα μπει μέσα σε μια δεξαμενή έχει μεγάλη σημασία, αν είναι λερωμένο, η δεξαμενή δύσκολα θα καθαρίσει. Αν όμως είναι καθαρό, καθαρή θα μείνει».
