Αναζητώντας στην Κύπρο την Ιρίνα

ΤΟΥ ΜΑΡΙΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ

Το δραματικό «κρυφτούλι» που για χρόνια έπαιζαν με σωματέμπορους οι αστυνομικοί του Γραφείου της Αστυνομίας για Καταπολέμηση της Εμπορίας Προσώπων, προκειμένου να προστατεύσουν νεαρή Μολδαβή, θύμα σωματεμπορίου και να τη βοηθήσουν να ξεφύγει από το απάνθρωπο αυτό κύκλωμα σεξουαλικής εκμετάλλευσης αλλοδαπών γυναικών και μάλιστα να σπουδάσει σε κυπριακό Πανεπιστήμιο, θυμήθηκα συζητώντας με την Ανώτερη Υπαστυνόμο Ρίτα Σούπερμαν Επικεφαλής του Γραφείου της Αστυνομίας για την Καταπολέμηση της Εμπορίας Προσώπων  την Παρασκευή 18 Οκτωβρίου 2019 σε εκδήλωση της μη κυβερνητικής οργάνωσης προστασίας θυμάτων σωματεμπορίου Cyprus Stop Trafficking σε εστιατόριο στην παλιά Λευκωσία.  Η Υπαστυνόμος Σούπερμαν είχε αποκαλύψει την περίπτωση της κοπέλας μιλώντας σε ημερίδα της Επιστημονικής Επιτροπής Θεμάτων Φύλου και Ισότητας (EnAF) του Πανεπιστημίου Frederick τον Φεβρουάριο 2014. Μόνο που σε αυτό το κυνηγητό με «κλέφτες και αστυνόμους», κατά κάποιο τρόπο οι κυνηγοί ήταν οι κλέφτες και οι κυνηγημένοι ήταν οι αστυνόμοι! Εξηγώντας το πώς οι διακινητές γυναικών στρατολογούν τα θύματά τους, η κυρία Σούπερμαν ανέφερε το παράδειγμα της κοπέλας με το ψευδώνυμο «Ιρίνα», που την εξαπάτησαν ότι ο μόνος τρόπος για να έρθει στην Κύπρο και να ακολουθήσει το όνειρό της να σπουδάσει, ήταν να έρθει ως καλλιτέχνιδα σε καμπαρέ, εξασφαλίζοντας τη σχετική βίζα, όπως ίσχυε μέχρι πριν λίγα χρόνια στην Κύπρο. «Αντιλαμβάνεστε ότι όταν ήρθε κάτω από αυτές τις συνθήκες, δεν υπήρχε περίπτωση να ξεφύγει από το καμπαρέ και να μπορέσει να σπουδάσει», είπε η Υπαστυνόμος και συνέχισε: «Όταν εντοπίστηκε στο καμπαρέ που εργαζόταν μετά από αστυνομική επιχείρηση, μεταφέρθηκε σε ιδιωτικό καταφύγιο. Η κοπέλα που ήταν υπεύθυνη για το καταφύγιο, δέχτηκε τηλεφωνήματα από τους διακινητές της, που της ζητούσαν να τους τη «δώσει» με το αζημίωτο. Η υπεύθυνη το ανέφερε στην Αστυνομία, οπότε εμείς βρεθήκαμε στη δύσκολη θέση να τη μετακινήσουμε από εκεί. Τη μεταφέραμε σε ένα χωριό, ενώ οι διακινητές στο μεταξύ την αναζητούσαν…έφτασαν στο σημείο να στείλουν κάποιους στη μητέρα της, στη χώρα της και την απείλησαν ότι «η κόρη σου θα βρεθεί μέσα στο χαντάκι». Μετά από λίγο καιρό, μια άγνωστη γυναίκα πήγε στη μητέρα της και ζήτησε το τηλέφωνο της Ιρίνα, ξεγελώντας την ότι ήταν φίλη της. Της τηλεφώνησε, οπότε εμείς αναγκαστήκαμε να τη μετακινήσουμε σε ένα άλλο χωριό, όπου βρήκε δουλειά σε εστιατόριο. Εργαζόταν όλη μέρα στο εστιατόριο, όμως το όνειρό της ήταν να σπουδάσει. Έκανε εγγραφή σε Πανεπιστήμιο κι εδώ μπήκε στην ιστορία και η κυρία Ανδρούλα Χριστοφίδου Henriques Επίτιμη Πρόεδρος της οργάνωσης Cyprus Stop Trafficking, που βοήθησε οικονομικά για τις σπουδές της Ιρίνα και την ευχαριστούμε. Η κοπέλα πήγαινε κάθε μέρα από το χωριό με λεωφορείο στο Πανεπιστήμιο, μέχρι που τέλειωσε τις σπουδές της. Της είχαμε δώσει άλλο διαβατήριο, ψεύτικο και ευτυχώς δεν την εντόπισαν οι σωματέμποροι. Ενώ διαρκούσε η δίκη και προσπαθούσαμε να μη μας ακολουθήσουν για να δουν πού διέμενε, απείλησαν ότι αυτή την κοπέλα «θα την παντρέψουν με το χάρο». Αντιλαμβάνεστε την ευθύνη που είχαμε, για να την προστατεύσουμε…Σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο της, έφυγε για ένα χρόνο στο εξωτερικό, στο πλαίσιο του εκπαιδευτικού προγράμματος Erasmus και επέστρεψε στην Κύπρο, όπου συνέχισε τις σπουδές της…έκανε μαθήματα αυτοκινήτου, βρήκε δουλειά με την αξία της, χωρίς τη βοήθεια κανενός και σήμερα ζει μια φυσιολογική ζωή»…

Να αναφέρω μια «λεπτομέρεια» που δεν είναι λεπτομέρεια και που δεν ανέφερε η Ρίτα Σούπερμαν στην παρέμβασή της. Οι σωματέμποροι αθωώθηκαν, παρόλο που η Ιρίνα, ήταν η «τέλεια» μάρτυρας κατηγορίας…Για ακόμα μια φορά, λειτούργησε αρνητικά, η τεράστια χρονική καθυστέρηση διεξαγωγής της δίκης. Στα 2-3 χρόνια που μεσολάβησαν, ο συνεργάτης της Αστυνομίας που θα έδινε την κρίσιμη ενοχοποιητική μαρτυρία, χάθηκε. Και μαζί του, χάθηκε η υπόθεση της σύλληψης και λογοδοσίας των θυτών.

Η ίδια η Ιρίνα μίλησε στην ημερίδα του Frederick και είπε ότι αν δεν τη βοηθούσε η Ρίτα Σούπερμαν και η ομάδα της, «δεν θα στεκόταν μπροστά στους φοιτητές, ζωντανή και υγιής». Πρόσθεσε τα εξής: «Με τη βοήθειά τους άλλαξα εντελώς τη ζωή μου. Το δικό μου όνειρο ήταν να σπουδάσω και ήταν ο λόγος που ήρθα στην Κύπρο να δουλέψω για να μαζέψω χρήματα για τις σπουδές μου. Έτσι βρέθηκα σε αυτό το κύκλωμα στην Κύπρο και δεν είχα καμιά πιθανότητα να βγω έξω από αυτό. Μας είχαν κλειδωμένες και μας απειλούσαν και δεν υπήρχε περίπτωση να πούμε «όχι», γιατί φοβόμασταν. Φοβόμασταν ποιον να εμπιστευτούμε, σε ποιον να μιλήσουμε, τι θα πούμε. Ήταν πολύ δύσκολο για μένα να εμπιστευτώ οποιονδήποτε, όμως αποφάσισα να δείξω εμπιστοσύνη στους αστυνομικούς, γιατί δεν είχα τίποτε να χάσω. Ενώ ήμουν υπό την προστασία της Αστυνομίας, οι άνθρωποι του κυκλώματος προσπάθησαν να με εμποδίσουν να καταθέσω εναντίον τους. Με απείλησαν, έστειλαν ανθρώπους τους στη χώρα μου και απείλησαν τους γονείς μου ότι θα με σκοτώσουν, έψαχναν να με βρούν… η Αστυνομία αναγκάστηκε και με μετέφερε συνεχώς σε διαφορετικούς χώρους διαμονής, σε διάφορα χωριά στο νησί, για να μη με βρουν. Μου έδωσαν άλλο διαβατήριο και άλλο όνομα και για δύο χρόνια κρυβόμουν. Δεν ήμουν πια η Ιρίνα, ήμουν κάποια άλλη. Ήμουν μάρτυρας κατηγορίας στο Δικαστήριο ως θύμα σωματεμπορίου και οι άνθρωποι του κυκλώματος με απειλούσαν ότι θα με σκοτώσουν αν κατέθετα. Όμως, με τη βοήθεια της Αστυνομίας, ξέφυγα από το μαρτύριο του trafficking, σπούδασα, πήρα το πρώτο πτυχίο μου, πήρα μεταπτυχιακό και τώρα συνεχίζω τις σπουδές μου. Τώρα η ζωή μου είναι σαν τη δική σας ζωή και σαν τη φυσιολογική ζωή οποιουδήποτε άλλου. Έχω τις σπουδές μου, τα πτυχία μου, έμαθα να μιλώ αρκετές γλώσσες… είναι σαν να βρέθηκα στον παράδεισο, από την κόλαση όπου βρισκόμουν…».

Στιγμιότυπο από την ημερίδα του Φεβρουαρίου 2014 του Πανεπιστημίου Frederick για την εμπορία προσώπων.

Φώτο: Αριστερά η Ανδρούλα Χριστοφίδου Henriques και η Υπαστυνόμος Ρίτα Σούπερμαν στο πάνελ της εκδήλωσης του Πανεπιστημίου Frederick όπου έγιναν οι αποκαλύψεις για την Ιρίνα.