ΤΟΥ ΜΑΡΙΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ
Μια σημαντική μέρα στη δύσκολη πορεία προς την έμφυλη ισότητα στην Κύπρο, η 6η Ιουνίου 2019, με την υπογραφή του Κώδικα Αντιμετώπισης της Παρενόχλησης και Σεξουαλικής Παρενόχλησης στους χώρους εργασίας, από τους ηγέτες των συντεχνιών ΣΕΚ και ΠΕΟ και των εργοδοτών ΟΕΒ. Κάλυψα δημοσιογραφικά την υπογραφή του Κώδικα, με τη σκέψη μου στην απόφαση του Δικαστηρίου Εργατικών Διαφορών, που το 2014 δικαίωσε νεαρή νοσηλεύτρια κρατικού νοσοκομείου, παντρεμένη και μητέρα τριών παιδιών, θύμα σεξουαλικής παρενόχλησης από τον προϊστάμενό της, στον χώρο εργασίας της, δέκα ολόκληρα χρόνια μετά την καταγγελία της. Αυτή ήταν η πρώτη υπόθεση σεξουαλικής παρενόχλησης που εκδικάστηκε στην Κύπρο, με βάση τον νέο νόμο του 2002 και αποκάλυψε όχι μόνο την ανικανότητα του κράτους, αλλά και την πλήρη αδιαφορία και απαράδεκτη άγνοια κρατικών αξιωματούχων να προστατεύσουν τις γυναίκες θύματα σεξουαλικής βίας από άντρες συναδέλφους και κυρίως από προϊσταμένους τους. Η υπόθεση αυτή αποκάλυψε ακόμα τις καταστροφικές συνέπειες της ανεξέλεγκτης σεξουαλικής ορμής ανθρώπων με εξουσία, σε βάρος των θυμάτων τους, των οικογενειών τους, των συναδέλφων τους, αλλά και το σύστημα διαφθοράς (με αυλοκόλακες που ευνοούνται και με έντιμους εργαζόμενους που καταδιώκονται), που οι θύτες δημιουργούν γύρω τους.
Αναφέρεται μεταξύ άλλων στην δικαστική απόφαση: «Η αιτήτρια σημείωσε ότι από την πρώτη μέρα που έγινε η καταγγελία εκ μέρους της, μέχρι και την ημέρα της διαθεσιμότητας (του προϊσταμένου της), ήταν αναγκασμένη να βρίσκεται στον ίδιο χώρο με αυτόν και να εργάζεται υπό την επίβλεψή του. Αποτελεί περαιτέρω ισχυρισμό της αιτήτριας, ότι παρά το γεγονός της διαθεσιμότητας, ο προϊστάμενός της μερίμνησε ώστε να επηρεάσει αρνητικά εις βάρος της, νοσηλευτές και εξωτερικούς προμηθευτές, με αποτέλεσμα να γίνουν προκλητικά εχθρικοί απέναντί της και να αρνούνται να συνεργαστούν μαζί της, γεγονός που της προκάλεσε καθημερινά προβλήματα όσον αφορά τις επαγγελματικές, αλλά και τις διαπροσωπικές της σχέσεις με συναδέλφους. Τέλος σημειώνει ότι τα όσα είχε βιώσει, ένεκα της παρενόχλησης που τύγχανε, της δημιούργησαν προβλήματα που επηρέαζαν σε μέγιστο βαθμό την προσωπική και οικογενειακή της ζωή και την επαγγελματική της απόδοση, νιώθοντας τον εξευτελισμό και την προσβολή της αξιοπρέπειάς της, σ’ όλο του το μεγαλείο. Επίσης η κακομεταχείριση και η συνεχής απρεπής συμπεριφορά που βίωνε, είχαν επηρεάσει τη ψυχολογική κατάσταση και διάθεσή της, αλλά και τη ψυχική της γαλήνη. Της δημιούργησαν αισθήματα οργής και φόβου, την κυρίευαν τύψεις και συνεχώς βρισκόταν σε αγχώδη κατάσταση. Υπέφερε από αϋπνίες και κατάθλιψη, ενώ απέφευγε να συζητά με τον σύζυγο ή τα παιδιά της, με αποτέλεσμα να απομακρυνθεί από κοντά τους και να χάσει κάθε ενδιαφέρον για τη ζωή. Στην εργασία αδυνατούσε να συγκεντρωθεί, ένιωθε άβολα, ενώ διακατεχόταν από νευρικότητα και άγχος. Περαιτέρω, λόγω του υπερβολικού άγχους, κλονίστηκε και η υγεία της».
Ανέφερε σε κατάθεσή της, μια από τις δέκα περίπου νοσηλεύτριες που έδωσαν επώνυμη μαρτυρία ότι υπήρξαν θύματα σεξουαλικής παρενόχλησης από τον ίδιο άνθρωπο: «Περνά από την πόρτα του χειρουργείου και μέσα το θεωρεί κτήμα του. Ασκούσε ψυχολογική βία, έλεγε «εγώ είμαι ο μάστρος, εμένα να υπολογίζεις». Επέρασες την πόρτα του χειρουργείου, είσαι δική του εφ’ όλης της ύλης. Δεν δεχόταν το όχι για απάντηση. Ήσουν το θύμα να μη βρίσκεις ησυχία σε τίποτε».
Μια άλλη κατέθεσε ότι «ήταν φανερός στις προθέσεις του, επέβαλλε την εξουσία του σαν προϊστάμενος και καταχραζόταν την εξουσία που είχε με κάθε τρόπο».
Μια τρίτη νοσηλεύτρια «επιβεβαίωσε τις διακρίσεις που γίνονταν εναντίον ατόμων που δεν ήταν «ευνοούμενες», γεγονός που υποστηρίχθηκε από άλλες καταθέσεις, ενώ ένας νοσηλευτής, ήταν μάρτυρας του «πολέμου νεύρων» που εξαπέλυσε ο καταγγελλόμενος προς την παραπονούμενη, μετά που τον κατάγγειλε για σεξουαλική παρενόχληση. Κατέθεσε ότι χρησιμοποίησε την εξουσία που είχε ως προϊστάμενος πολύ ανορθόδοξα, δίνοντας παραδείγματα με τα ωράρια εργασίας και τις διευκολύνσεις που έκανε σε ευνοούμενά του άτομα».
Αισθήματα οργής, φόβου, αποξένωσης, εξευτελισμού, αϋπνίες και κατάθλιψη – ό,τι περιέχει μια υπόθεση κτισμένη πάνω στην κατάχρηση εξουσίας…
Φώτο: Στιγμιότυπο από την τελετή υπογραφής του Κώδικα Αντιμετώπισης της Παρενόχλησης και Σεξουαλικής Παρενόχλησης στους χώρους εργασίας, στις 6 Ιουνίου 2019.
