 |
Κάνε τα ψώνια σου άνετα, γρήγορα, εύκολα στο Odelo! Κέρδισε 20€ στις πρώτες σου αγορές! |
Η συμπλήρωση δέκα χρόνων συμμετοχής της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, εύλογα θέτει επί τάπητος ένα ζήτημα συνολικής αξιολόγησης της συμμετοχής αυτής. Δυστυχώς όσα έχουν διατυπωθεί έως σήμερα τείνουν περισσότερο στη διεκδίκηση της δόξας για την ένταξη – κυρίως για λόγους καταγραφής και διασφάλισης κομματικών πλεονεκτημάτων παρά σε μια ορθολογιστική εκτίμηση μιας ολόκληρης δεκαετίας. Η εκτίμηση πρέπει να προσεγγιστεί με κριτήριο τους στόχους που είχαν τεθεί με την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ. Και αυτοί είχαν να κάνουν τότε περισσότερο με το Κυπριακό και τις προσδοκίες μας. Γι’ αυτό και είχε υιοθετηθεί μια απλή λογική που δικαιολογούσε απόλυτα τον στόχο της ένταξης: Η Ευρωπαϊκή Ένωση λειτουργεί στη βάση αρχών και αξιών και κανόνων συμπεριφοράς που αποτελούν το λεγόμενο ευρωπαϊκό κεκτημένο που είναι ιερό και απαραβίαστο. Η ένταξη της Κύπρου θα σήμαινε δέσμευση της να ενεργεί και να λειτουργεί με βάση αυτό το κεκτημένο. Και συνεπώς οποιαδήποτε λύση στο Κυπριακό δεν θα μπορούσε να συγκρούεται ή να παραβιάζει το κεκτημένο αυτό. Η ελπίδα – τότε ήταν βεβαιότητα ήταν ότι με αυτό τον τρόπο οι άνομες και εντελώς αδιάλλακτες και συνεπώς απαράδεκτες αξιώσεις της Τουρκίας σε ότι αφορά το περιεχόμενο λύσης, θα ήταν άσχετες και συνεπώς εκτός διαπραγματευτικής διαδικασίας.
Πολύ περισσότερο καθώς η Τουρκία έτρεφε φιλοδοξίες να ενταχθεί και η ίδια στην ΕΕ και συνεπώς εξ αντικειμένου θα ήταν δεσμευμένη να αποδεχθεί πλήρως και χωρίς όρους το κεκτημένο. Σε αυτά τα δέκα χρόνια διαψεύστηκαν δυστυχώς οι προσδοκίες που είχαν δημιουργηθεί στο λαό. Ο οποίος ανακάλυψε ότι: 1. Οι ισχυροί έβλεπαν το ζήτημα με το κριτήριο το συμφέρον. Και η Τουρκία, ως υποψήφια για ένταξη χώρα, είχε πολύ περισσότερα να προσφέρει στην εξυπηρέτηση των συμφερόντων των ισχυρών της Ευρώπης από ότι η μικρή Κύπρος: Είναι τεράστια και σχεδόν παρθένα αγορά, έχει τη νεαρότερη εργατική δύναμη στην Ευρώπη που σημαίνει ότι οι νέοι εργαζόμενοι θα μπορούσαν να συντηρούν τα ταμεία κοινωνικών ασφαλίσεων του γερασμένου πληθυσμού της Ευρώπης και τέλος, είναι χώρα μουσουλμανική με μια ιδιαίτερης σημασίας γεωστρατηγική γεωγραφική θέση. 2. Φάνηκε από πολύ νωρίς ότι ορισμένοι ευρωπαϊκοί κύκλοι είδαν την ένταξη της Κύπρου ως ενόχληση και από τότε αναπτύσσουν μια λογική “υπεράσπισης” των προοπτικών της Τουρκίας σε βάρος της Κύπρου. Μια συνεχής δικαιολόγηση της τουρκικής άρνησης, μια δικαιολόγηση της προσβλητικής στάσης της Άγκυρας απέναντι στις Βρυξέλλες και στη συνέχεια μια διάθεση να προσαρμοστεί ακόμα και το κεκτημένο προκειμένου να ικανοποιηθεί η Τουρκία σε ότι αφορά τη λύση του Κυπριακού. 3. Τα δεδομένα αυτά προκάλεσαν μια κατάσταση όπου η άσκηση πιέσεων στόχευε στη μικρή και ανίσχυρη –άρα και αναλώσιμηΚύπρο με αποτέλεσμα την αποθράσυνση της ίδιας της Τουρκίας, όπως υπογραμμίζεται πολύ παραστατικά από το γεγονός της άρνησης της Τουρκίας να εφαρμόσει το πρωτόκολλο της Άγκυρας, αδιαφορώντας για τις χλιαρές υποδείξεις των Βρυξελλών. Αλλά κυρίως, προκαλώντας ενθάρρυνση ουσιαστικά της τουρκικής αδιαλλαξίας στο Κυπριακό. 4. Τα δικαιώματα της Κύπρου ως μέλους της ΕΕ αλλά και οι υποχρεώσεις της ΕΕ έναντι στην Κύπρου παρουσιάζουν αρνητικό πρόσημο, όπως διαφαίνεται σε θέματα όπως οι απευθείας πτήσεις στο κατεχόμενο αεροδρόμιο της Τύμβου, το απευθείας εμπόριο, την ανοχή στην Τουρκία κλπ. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι μια ενωμένη Ευρώπη στη βάση έστω και των σημερινών αρχών και αξιών που προβάλλονται, είναι προς όφελος του μέλλοντος των λαών της Ευρώπης. Και στα δέκα αυτά χρόνια δόθηκε η ευκαιρία στον Κυπριακό λαό να βιώσει τις προοπτικές που θα μπορούσαν να διαμορφωθούν.
Ωστόσο, η αλήθεια σήμερα έχει ένα διαφορετικό χρώμα. Και αυτό το πιστοποιεί δυστυχώς και η εμπειρία της Κύπρου μπροστά στην οικονομική κρίση: άμα είσαι μικρός και αδύναμος, καθίστασαι και αναλώσιμος. Από την άλλη βεβαίως, μια μικρή χώρα με περιορισμένους πόρους, με μειωμένο εκτόπισμα και μάλιστα σε μια γειτονιά που μοιάζει με δάσος γεμάτο λύκους, αν βαδίσει μόνη, δεν θα έχει και αξιόλογο μέλλον. Μια τέτοια χώρα χρειάζεται το προστατευτικό περιβάλλον, ή μάλλον όσο προστατευτικό περιβάλλον και όχι μόνο πολιτικά, αλλά και οικονομικά και κοινωνικά και πολιτισμικά, μπορεί να εξασφαλίσει. Και δυστυχώς η Κύπρος και όλα τα μικρά κράτη βρίσκονται μπροστά σε μια στυγνή πραγματικότητα. Στον ΟΗΕ τα πάντα είναι προϊόν μιας παρασκηνιακής συνδιαλλαγής με κύριο κριτήριο την ικανοποίηση συμβιβασμένων συμφερόντων. Σε όλους τους τομείς. Και εκεί η Κύπρος εξασφάλισε μεν το μέγιστο που μπορούσε, χωρίς αυτό να είναι απόλυτα ικανοποιητικό, ή αρκετό για να διασφαλίσει τα δικαιώματα της και τα δικαιώματα του λαού της.
Στην ΕΕ από την άλλη τα πάντα καθορίζονται από μια συνεχή αναζήτηση της συναίνεσης. Και συνεπώς αρκεί ένας και μόνο να επιμένει σε κάποιες θέσεις και να υποκινήσει όλους τους υπόλοιπους να αναζητούν μια λύση που να είναι αποδεκτή σε όλους για να σταματήσει σχεδόν κάθε διαδικασία. Δυστυχώς όμως αυτός είναι ο κόσμος και οι πραγματικότητες του. Έξω από τους δρόμους αυτούς δεν έχεις ελπίδα επιβίωσης. Μέσα σε αυτούς τους οργανισμούς η Κύπρος έχει έστω και την ελαχίστη προστασία, όση επιτρέπει η διεθνής υποκρισία, αλλά και την ελπίδα ότι μπορεί να την αυξήσει, είτε με δικές της ενέργειες και χειρισμούς, είτε αυξάνοντας το ειδικό της βάρος. Όπως θα μπορούσε να συμβεί σήμερα με τις προοπτικές του φυσικού αερίου. Μέχρι να υπάρξει κάτι διαφορετικό και σίγουρο, η Κύπρος –ανεξάρτητα από τις πικρίες και να πισωγυρίσματα, τα προβλήματα και τα αδιέξοδαδεν έχει άλλη επιλογή παρά να παραμείνει στους κόλπους της ΕΕ.
*Το άρθρο δημοσιεύτηκε με την νέα κυριακάτικη εφημερίδα “24” στις 18/5/2014.
