Του Πασχάλη Θεοφάνους
Το χαμηλό δυναμικό ανάπτυξης, τα σοβαρά προβλήματα από τις μειωμένες πωλήσεις ακινήτων λόγω μειωμένης ρευστότητας εκ μέρους των τραπεζών, τα ψηλά ποσοστά ανεργίας, η μείωση του κόστους εργασίας, τα αυξανόμενα επίπεδα δημοσίου χρέους, η απώλεια ανταγωνιστικότητας, τα νοικοκυριά, οι τράπεζες, καθώς και οι επιχειρήσεις εξακολουθούν να επιβαρύνονται με μεγάλα χρέη, διατηρώντας την συνεχιζόμενη “Αρνητική Μόχλευση”¹. Αυτοί, είναι μερικοί από τους εφιάλτες που θα πρέπει να αντιμετωπίσουν το 2014 οι επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και οι Κυβερνήσεις των χωρών της Ευρωζώνης.
Το 2013 ήταν μια δύσκολη χρονιά για την παγκόσμια οικονομία. Η τάση των οικονομικών δεικτών, συνεχίστηκε να είναι προς τα κάτω με την παραγωγή να αυξάνεται με μέσο ετήσιο ρυθμό περίπου στο 1%. Παράλληλα, πολλές αναδυόμενες αγορές παρουσίασαν επιβράδυνση με κατώτερη τάση 4,8%. Μετά από ένα χρόνο κάτω του μέσου όρου 2.9% της παγκόσμιας ανάπτυξης, η παγκόσμια οικονομία αναμένει να δει τι θα συμβεί το 2014.
Τουλάχιστον, τα μεγάλα οικονομικά “σοκ”, όπως για παράδειγμα το κούρεμα που έγινε “μόνο” στην Κύπρο, θα είναι λιγότερο εμφανή το 2014 προσδοκώντας την ομαλοποίηση. Η απειλή για μια άλλη οικονομική κατάρρευση στις χώρες της ευρωζώνης θα είναι απομακρυσμένη, διότι φάνηκε ότι τα μέτρα λιτότητας επιδεινώνουν τα προβλήματα σε παγκόσμια κλίμακα, και επηρεάζουν αρνητικά τις οικονομίες σε όλο τον πλανήτη. Οι προηγμένες οικονομίες όπως των Ηνωμένων Πολιτειών, της Ιαπωνία, της Αυστραλία κ.α., δύσκολα φθάνουν το αναπτυξιακό πρόγραμμα που έχουν στοχεύσει.
Τα υψηλά ελλείμματα στους προϋπολογισμού των χωρών της Ευρωζώνης, και τα μεγάλα βάρη του μεγάλου δημόσιου χρέους, θα πιέσουν αναγκαστικά τις κυβερνήσεις να συνεχίσουν την λιτότητα στην δημοσιονομική ρύθμιση.
Οι οικονομικές προοπτικές για το 2014 είναι δύσκολες, και ο κίνδυνος στασιμότητας σε πολλές προηγμένες οικονομίες είναι εμφανείς, λόγω των δυσμενών επιπτώσεων στην αύξηση της παραγωγικότητας.
Οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις θα υλοποιηθούν πολύ αργά, και από οικονομικής άποψης, μπαίνουμε σε μια εποχή μειωμένης εμπιστοσύνης και αυξημένης αβεβαιότητας.
Παράδειγμα:
Αν η παγκόσμια οικονομία αναπτυσσόταν πριν την κρίση με ρυθμό 5% του ΑΕΠ ετησίως, αυτό σημαίνει ότι το μέγεθος της θα διπλασιαζόταν σε λιγότερο από 15 χρόνια.
Αν υποθέσουμε ότι σε 2-3 χρόνια θα υπάρξει ανάπτυξη όπως όλα δείχνουν, και η ανάπτυξη πάει στο 3% του ΑΕΠ, διπλασιάζοντας το παγκόσμιο ΑΕΠ, θα χρειαστούν περίπου 25 χρόνια, για να φτάσει την ανάπτυξη που ήταν πρίν την κρίση στο 5% του ΑΕΠ ετησίως, αφού το μέγεθος της θα διπλασιαζόταν σε λιγότερο από 15 χρόνια. Αναφορά για το ποιο πάνω έκανε και ο κ. Klaus Schwab, ιδρυτής και Εκτελεστικός Πρόεδρος του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ, (World Economic Forum).
Οι επιδόσεις των αναδυόμενων αγορών είναι καλύτερες σε εκείνες με λιγότερες μακροοικονομικές πολιτικές και οικονομικές αδυναμίες, όπως οι χώρες της Ασίας, της Λατινικής Αμερικής, και οικονομίες χωρών στην Αφρική που εξάγουν πετρέλαιο.
Πολλές αναδυόμενες αγορές όπως η Κίνα, με προβλεπόμενο ΑΕΠ για το 2014 άνω του 7%, επενδύουν στην αστικοποίηση των πόλεων, όπου οι εργαζόμενοι και τα νοικοκυριά θα μπορούν να είναι κοντά στις δουλειές τους, και να μπορέσουν να μειώσουν τα μεταφορικά και άλλα έξοδα. Η αύξηση της μεσαίες τάξεις θα βοηθήσει τα κράτη αυτά, αφού οι κάτοικοι θα καταναλώνουν περισσότερα αγαθά και υπηρεσίες.
Εν ολίγοις, η παγκόσμια οικονομία το 2014 θα σταθεροποιηθεί, αλλά θα παραμείνει εύθραυστη, και οι κίνδυνοι για σοβαρά οικονομικά “σοκ” θα είναι χαμηλότεροι.
Αρνητική Μόχλευση¹ Η “απόδοση της επένδυσης” που αγοράστηκε με δανεικά χρήματα είναι μικρότερη από το επιτόκιο των χρημάτων που δανείστηκε. Αυτό συμβαίνει όταν το κόστος του δανεισμού των χρημάτων (δηλαδή, οι πληρωμές των τόκων) είναι μεγαλύτερο από την απόδοση της επένδυσης.
Πασχάλης Θεοφάνους
Master of Science in Real Estate (MSc RE)
________________________________________
Ο Πασχάλης Θεοφάνους είναι σύμβουλος για οικονομικά θέματα Ακίνητης Ιδιοκτησίας σε επενδυτικά ταμεία, και σε εταιρίες ανάπτυξης Γης. Με 20ετή πείρα, ενεπλάκη σε πολυάριθμες διαπραγμάτευσης μεταξύ τραπεζών, και επενδυτών, που αφορούν επενδύσεις Γης, εμπορικών και οικιστικών Ακινήτων. Έχει αναλάβει την παρουσίαση και διαχείριση, εξειδικευμένων εμπορικών και οικιστικών έργων ανάπτυξης Γης (Project Master Plan) για επενδυτικούς οργανισμούς στην Κύπρο, την Ευρώπη και την Μέση ανατολή. Είναι κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλου Master of Science in Real Estate (MSc RE).
Έχει τις πιο κάτω εξειδικευμένες ιδιότητες για τα θέματα που αφορούν την ακίνητη ιδιοκτησία:
•Real Estate Consulting & Market Analysis
•Property & Investment Management
•Construction & Development
•Asset Management
•Environmental Issues in Real Estate Development
•R.E. Economics
• R.E. Valuations
•R.E. City Planning & Economic Community Development
•R.E. Equity Funds
•R.E. Private and Commercial Banking
•R.E. Investment Banking
