ΤΟΥ ΜΑΡΙΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ
Ο Νευρολόγος-Ψυχίατρος Δρ Κυριάκος Βερεσιές, μου είπε την περίπτωση μιας ηλικιωμένης ασθενούς του με Αλτσχάιμερ, στη Λευκωσία, όταν ο σύζυγός της απουσίασε στο νοσοκομείο για τρεις μέρες με ιατρικό πρόβλημα. Όταν επέστρεψε στο σπίτι, η γυναίκα του δεν τον δεχόταν αφού δεν τον αναγνώρισε ότι είναι ο σύζυγός της. Τηλεφώνησε στον γιο της ότι «κάποιος άγνωστος άντρας είναι στην πόρτα και θέλει να μπει στο σπίτι της» και με τίποτα δεν κατάφερε ο γιος της να την πείσει ότι επρόκειτο για τον άντρα της, τον άνθρωπο με τον οποίο συμβιώνει για εξήντα χρόνια…
Ο γιατρός χαρακτήρισε τη νόσο, «ασθένεια του μέλλοντος και του σύγχρονου πολιτισμού, λόγω της συνεχούς αύξησης του προσδόκιμου χρόνου ζωής». Εξήγησε ότι σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία, 1% όλων των ανθρώπων μετά τα 65 θα πάθουν Αλτσχάιμερ επειδή αυξάνεται σήμερα ο αριθμός των ατόμων που ζουν μέχρι 80-90 χρόνια, λόγω καλύτερων συνθηκών ζωής, καλύτερης διατροφής και ιατρικής περίθαλψης.
«Θυμάμαι μικρός», μου είπε χαρακτηριστικά ο Δρ Βερεσιές, «όταν στη διάρκεια του αγώνα της ΕΟΚΑ, το 1958, οι Άγγλοι επέβαλλαν στους κατοίκους της Λύσης κατ’ οίκον περιορισμό, τα λεγόμενα «κέρφιου» (curfew), γύριζαν το πρωί με τα μεγάφωνα και καλούσαν τους άντρες ηλικίας 12 έως 50 ετών, να μαζευτούν στο γήπεδο της κοινότητας. Αντιλαμβάνεστε ότι τότε ένας άντρας στα…51 του θεωρείτο γέρος και…αβλαβής, ενώ σήμερα κάποιος σε αυτή την ηλικία ετοιμάζεται να παντρευτεί…έχουμε τώρα προσδόκιμο έτος ζωής τα 79 χρόνια για τους άντρες και τα 82 για τις γυναίκες».
Έτσι περίγραψε την ασθένεια ο Νευρολόγος Δρ Ιβάν Βερεσιές, Υπεύθυνος του πρώτου στην Κύπρο Ιατρείου Μνήμης στη διάρκεια της τελετής των εγκαινίων του πριν πέντε χρόνια: «Μια λευκή σελίδα είναι η μνήμη του ασθενούς με Αλτσχάιμερ, από όπου έχουν σβηστεί όλα όσα συνέβηκαν στη ζωή του – οι αναμνήσεις του, τα παιδιά του, οι φίλοι του, η μουσική που του αρέσει…πέφτει στην απάθεια και δεν αντιλαμβάνεται τι γίνεται γύρω του…νιώθει όμως το αίσθημα του φόβου. Υπάρχουν περιπτώσεις ασθενών που ξυπνούν τη νύχτα στο σπίτι τους και νομίζουν ότι το σπίτι δεν είναι δικό τους…. δεν ξέρουν πού είναι και πανικοβάλλονται…βγαίνουν έξω να πάνε στο σπίτι τους και περιπλανώνται…».
Συγκρατώ την πιο…αξέχαστη παραίνεση του Δρα Κυριάκου Βερεσιέ: «Πρέπει το παιδί του ασθενή, να αναγνωρίσει ότι τώρα που ο γονιός του είναι άρρωστος, είναι η στιγμή να ξοφλήσει την αγάπη και την προσοχή που είχε πάρει από αυτόν τα προηγούμενα χρόνια. Ο ασθενής ζει καθαρά μια βιολογική ζωή, παύει να υπάρχει ως οντότητα, είναι σε μια κατάσταση μη συνείδησης. Πρέπει τα παιδιά και οι άλλοι στενοί συγγενείς να καταλάβουν ότι έχουν στο σπίτι τους, ένα διαφορετικό άτομο από αυτό που είχαν προηγουμένως. Πολλά παιδιά ασθενών λένε «κάνουμε τόσα γι’ αυτούς και δεν το αναγνωρίζουν». Μα δεν μπορούν να το αναγνωρίσουν! Πρέπει τα παιδιά να ηρεμήσουν και να μην περιμένουν επιστρεφόμενη ευχαρίστηση από γονείς με Αλτσχάιμερ. Δεν μπορείς να περιμένεις από τον ασθενή, αγάπη και αναγνώριση επειδή τώρα τον φροντίζεις, αφού ο ίδιος δεν είναι εκεί…».
Σκεφτείτε αυτό που είπε ο γιατρός. Αφορά την πιο σκληρή δοκιμασία, αλλά και τη μεγαλύτερη πρόκληση: Να δίνεις την αγάπη, χωρίς να περιμένεις ανταπόδοση, γιατί εκείνος που αγαπάς, απουσιάζει – βρίσκεται σε μόνιμο curfew στο κενό.
