ΤΟΥ ΜΑΡΙΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ
Έτσι όπως μπαίνουμε στον Δεκέμβρη, σκέφτομαι τον Αμερικανό ισοβίτη κατάδικο David Rice, σήμερα 60 χρόνων, φυλακισμένο στις ΗΠΑ από το 1986, στη διάρκεια μιας εμβληματικής συνέντευξης που έδωσε εκείνη τη χρονιά στον κοινωνικό ψυχολόγο Sam Keen, για τους λόγους που τον ώθησαν να σκοτώσει μια τετραμελή οικογένεια στο Σιάτλ, την παραμονή Χριστουγέννων 1985, χωρίς να γνωρίζει κανένα από αυτούς προσωπικά. Είχε εισβάλει στο σπίτι του δικηγόρου ανθρωπίνων δικαιωμάτων Charles Goldmark 41 χρόνων και με την απειλή ψεύτικου πιστολιού, έδεσε και φίμωσε τον δικηγόρο, τη σύζυγό του Annie 43 και τους γιους τους Derek 12 και Colin 10 χρόνων και στη συνέχεια τους κτύπησε με σίδερο ατμού και με μαχαίρι, μέχρι θανάτου, γιατί στο διαταραγμένο του μυαλό, ήταν «εχθροί» που έπρεπε να αφανιστούν.
Ο δολοφόνος, ήταν τότε ένας άνεργος οξυγονοκολλητής, που διέπραξε αυτό το αποτρόπαιο έγκλημα, επηρεασμένος από την ακροδεξιά προπαγάνδα και έχοντας τη λανθασμένη εντύπωση ότι ο Charles και η Annie Goldmark, ήταν… Εβραίοι και κομμουνιστές. Είχε επίσης τη διεστραμμένη εντύπωση ότι ο ίδιος ήταν ένας «στρατιώτης» του «καλού», με αποστολή ζωής, να «καθαρίσει» την Αμερική από την επικίνδυνη «βρωμιά» του ιουδαϊσμού και του κομμουνισμού, που στις φαντασιώσεις του, ευθύνονταν για τις προσωπικές αποτυχίες του, αλλά και για όλα τα «κακά» της αμερικανικής κοινωνίας.
Η συνέντευξη που έδωσε από το κελί της φυλακής του στον Sam Keen, περιλαμβάνεται στο συγκλονιστικό ντοκιμαντέρ «Τα πρόσωπα του εχθρού» («Faces of the enemy»), βασισμένου στο ομώνυμο βιβλίο του συγγραφέα, όπου ανιχνεύεται ψυχαναλυτικά, η εθνικιστική και θρησκευτική βία και εξερευνώνται οι ψυχολογικές ρίζες της ανθρώπινης επιθετικότητας και εχθρότητας εναντίον ατόμων, ομάδων και εθνών, με τους δράστες να «απανθρωποποιούν» τους «εχθρούς», για να δικαιολογήσουν τα απάνθρωπα εγκλήματά τους.
Το ντοκιμαντέρ προβλήθηκε στο Σπίτι της Συνεργασίας στη Νεκρή Ζώνη στη Λευκωσία, στο πλαίσιο επιστημονικής ημερίδας του Παγκύπριου Συνδέσμου Ψυχοθεραπευτών, με τίτλο «Συμφωνία με το Διάβολο: Η φασιστική νοητική κατάσταση», που διερεύνησε το φαινόμενο του εσωτερικού φασισμού και της κορύφωσής του, μέσα από καταστροφική βία – ατομική και συλλογική. Κυρία ομιλήτρια στην ημερίδα, ήταν η Ελληνοκύπρια Χριστίνα Wieland, ψυχαναλυτική ψυχοθεραπεύτρια στην Αγγλία, καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Essex, με την ευκαιρία παρουσίασης στην Κύπρο, του βιβλίου της, «Η φασιστική νοητική κατάσταση και η ψυχική δόμηση της αρρενωπότητας, η ψυχαναλυτική προσέγγιση».
Στη διάρκεια της συνέντευξης στον Sam Keen, ο David Rice παραμένει ανέκφραστος και ατάραχος, καθώς περιγράφει τα θύματά του, όχι ως ανθρώπους, (τους οποίους έτσι κι αλλιώς, δεν είχε δει ποτέ προηγουμένως), αλλά σαν αφηρημένες, αρνητικές έννοιες. Και όταν ερωτάται, γιατί δεν νιώθει άσχημα για το έγκλημά του, απαντά ότι θα ευχόταν να νιώσει κάτι, αλλά δεν μπορεί. Προσθέτει ότι δεν είναι κακός άνθρωπος, απλώς είναι «στρατιώτης», σε ένα πόλεμο που συνεχίζεται…
«Επίθεση εναντίον του εαυτού του, που είχε ήδη πεθάνει», είναι η ψυχαναλυτική ερμηνεία που απέδωσε στο έγκλημα του David Rice, ο ψυχαναλυτικός ψυχοθεραπευτής Σώτος Μιχαήλ, πρόεδρος του Παγκύπριου Συνδέσμου Ψυχοθεραπευτών και συντονιστής της ημερίδας.
Σε χαιρετισμό του, ο Σώτος Μιχαήλ αναφέρθηκε σε μια σκηνή του ντοκιμαντέρ του Sam Keen, με μια επική κοσμική μάχη από τον κινηματογραφικό «Πόλεμο των Άστρων», όπου ο Luke Skywalker, κόβει με το σπαθί του το κεφάλι του Darth Vader – καθώς το πρόσωπο του αποκεφαλισμένου εχθρού, είναι κρυμμένο μέσα στη σιδερένια περικεφαλαία του, ο Luke Skywalker σκύβει να δει και αναγνωρίζει σοκαρισμένος ότι είναι το δικό του πρόσωπο…
