ΤΟΥ ΜΑΡΙΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ
Όχι στον οίκτο της φιλανθρωπίας, όχι στην ηρωοποίηση της υποκρισίας, σε ό,τι αφορά τα άτομα με αναπηρίες, υπέδειξε στον ριζοσπαστικό του λόγο ο Πρόεδρος της Κυπριακής Συνομοσπονδίας Οργανώσεων Αναπήρων Χριστάκης Νικολαϊδης, έτσι όπως τον αποσπούσε με την αφή, με τη μέθοδο Μπράιγ και μας τον χάριζε, στη διάρκεια της ημερίδας που η ΚΥΣΟΑ οργάνωσε την περασμένη Τετάρτη στη Λευκωσία (12 Ιουλίου 2017), μαζί με το Γραφείο της Επιτρόπου Διοικήσεως και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, για τις καταληκτικές παρατηρήσεις για την Κύπρο, της Επιτροπής Δικαιωμάτων των Ατόμων με Αναπηρίες του ΟΗΕ. Μιλώντας με θέμα τις υποχρεώσεις της Κυπριακής πολιτείας, μετά τη δημοσίευση αυτών των παρατηρήσεων της Επιτροπής για κατάσταση στην Κύπρο, τόνισε ότι «μια από τις σημαντικότερες υποχρεώσεις της χώρας μας, είναι η υιοθέτηση και εφαρμογή της δικαιωματικής προσέγγισης της αναπηρίας, που βασίζεται στα ανθρώπινα δικαιώματα».
Πρόσθεσε τα εξής, στην ιστορική, θα έλεγα, παρέμβασή του: «Αναφερόμαστε στην κατάργηση των φιλανθρωπικών εκδηλώσεων συλλογής χρημάτων ή εκδηλώσεων προς όφελος των ατόμων με αναπηρίες, που διοργανώνονται ακόμα και από το ίδιο το κράτος, ή από άλλους δημόσιους οργανισμούς και φορείς και την προβολή τους από τα ΜΜΕ (που λάμπουν σήμερα δια της απουσίας τους), με τρόπο που προκαλούν τον οίκτο των συμπολιτών μας για τα ΑμεΑ, τον θαυμασμό για τα ΑμεΑ, για τις δήθεν ειδικές τους ικανότητες, ή την παρουσίασή τους, ως ήρωες της ζωής. Αναφερόμαστε στην κατάργηση της γλώσσας που χρησιμοποιείται, όπου ο όρος «αναπηρία», αντικαθίσταται από τον όρο «πρόβλημα», «ασθένεια», «πάθηση» ή «κατάσταση», από την οποία υποφέρουν τα ΑμεΑ. Οι όροι «ειδικές ανάγκες», ή «ειδικές ικανότητες», χρησιμοποιούνται ευρύτατα στην καθημερινή επικοινωνία, ακόμα και από μέρους της Βουλής και προκαλούν ιδιαίτερη ανησυχία στις οργανώσεις των ΑμεΑ και στην ίδια την Επιτροπή του ΟΗΕ. Πρέπει να τερματιστεί άμεσα ο εξαναγκασμός των ΑμεΑ, στις λεγόμενες ολοκληρωτικές διαδικασίες αξιολόγησης της αναπηρίας, που υλοποιείται στη χώρα μας. Η χώρα μας υιοθέτησε ένα ιδιαίτερα περίπλοκο μέσο αξιολόγησης, που δεν είναι χρήσιμο για τον εντοπισμό των αναγκών και την υποστήριξη των ΑμεΑ. Αντίθετα το σύστημα αυτό δεν σέβεται την αξιοπρέπεια των ΑμεΑ και θέτει φραγμούς στη συμμετοχή και την κοινωνική τους ενσωμάτωση. Βασική υποχρέωση της χώρας μας είναι η κατάργηση διαδικασιών που χρησιμοποιούνται για τον αποκλεισμό των ΑμεΑ από την αγορά εργασίας, την ενιαία εκπαίδευση, την ανεξάρτητη διαβίωση, τον πολιτισμό και άλλους τομείς της ζωής. Δεδομένου ότι το πακέτο των επιδομάτων στη χώρα μας είναι ιδιαίτερα μικρό, δεν αξίζει τον κόπο να γίνεται αξιολόγηση της αναπηρίας με το συγκεκριμένο πολυδάπανο σύστημα αξιολόγησης. Επίσης η χώρα μας θα πρέπει να αναθεωρήσει αρκετές αναχρονιστικές νομοθεσίες και να τερματίσει άμεσα τις εξαγγελίες που γίνονται κατά καιρούς, για ετοιμασία νέων νομοθεσιών που δεν έχουν τεθεί ποτέ σε διαβούλευση με τις αντιπροσωπευτικές οργανώσεις των ΑμεΑ, προκαλώντας εύλογες αμφιβολίες για τη συμβατότητά τους με τη Σύμβαση.
Έφτασε λοιπόν η ώρα που πρέπει η Κυπριακή Δημοκρατία να διαβουλευθεί σοβαρά, ουσιαστικά και με εποικοδομητικό τρόπο, με τις αντιπροσωπευτικές οργανώσεις των ΑμεΑ, για την υιοθέτηση όλων των κατάλληλων νομοθετικών και άλλων μέτρων για την εφαρμογή των δικαιωμάτων των ΑμεΑ, για τροποποίηση ή κατάργηση υφιστάμενων νόμων ή κανονισμών που συνιστούν διάκριση κατά των ΑμεΑ».
Τόνισε ο Χριστάκης Νικολαϊδης ότι η ΚΥΣΟΑ, «ανάλαβε σε πρώτο στάδιο να ενημερώσει τους άμεσα ενδιαφερόμενους για τις υποχρεώσεις της Κυπριακής πολιτείας, όπως αυτές περιλαμβάνονται στις καταληκτικές παρατηρήσεις της Επιτροπής του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα των ΑμεΑ, που δημοσιεύτηκαν τον Μάϊο 2017. Τα μέλη της Επιτροπής κατέληξαν στις εν λόγω παρατηρήσεις, μετά και από την υποβολή σε αυτούς, τον Αύγουστο 2016, από μέρους της Συνομοσπονδίας μας, αλλά και των 20 οργανώσεων μελών της Παγκύπριας Συμμαχίας για την Αναπηρία, παράλληλης έκθεσης.
Σύμφωνα με τις καταληκτικές παρατηρήσεις, της Επιτροπής υπάρχουν σοβαρά κενά και ελλείμματα, ελλείψεις και αδυναμίες όσον αφορά την υιοθέτηση και εφαρμογή στη χώρα μας, μιας προσέγγισης της αναπηρίας που να βασίζεται στα ανθρώπινα δικαιώματα και στην υλοποίηση της Σύμβασης γενικότερα, στους πλείστους τομείς της ζωής των ΑμεΑ. Η Επιτροπή υποβάλλει περισσότερες από 70 εισηγήσεις προς υλοποίηση, είτε άμεσα, είτε κατεπειγόντως, είτε σε διάστημα 12 μηνών από σήμερα και σε κάθε περίπτωση καλεί τη χώρα μας να εφαρμόσει τις εισηγήσεις.
Θεωρούμε ότι η σημερινή ημερίδα δεν προσφέρεται για θεωρίες και γενικότητες, αλλά αποτελεί την πρώτη και ίσως την τελευταία ευκαιρία στο Κίνημα των ΑμεΑ να διατυπώσουν τις θέσεις τους σε συγκεκριμένες δράσεις τις οποίες το κράτος μας είναι υποχρεωμένο να υλοποιήσει για εφαρμογή της Σύμβασης που κύρωσε το 2011.
Η πρώτη υποχρέωση της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι η συνεργασία με τις αντιπροσωπευτικές οργανώσεις των ΑμεΑ και η υιοθέτηση ενός νέου Σχεδίου Δράσης για την Αναπηρία που να συνάδει με τις αρχές και τη φιλοσοφία της Σύμβασης, με την ταυτόχρονη διάθεση επαρκούς χρηματοδότησης.
Σε περισσότερες από δέκα άλλες περιπτώσεις, η Επιτροπή του ΟΗΕ, καλεί τη χώρα μας να αποκηρύξει τα ιατρικά και φιλοσοφικά μοντέλα που επιμένουν να αποτελούν πηγή παραβίασης στη χώρα μας, σωρείας αναφαίρετων ανθρωπίνων δικαιωμάτων των ΑμεΑ».
Σύμφωνα με τον Χριστάκη Νικολαϊδη, «η αναφορά της Επιτροπής του ΟΗΕ, ότι το 30% των δημόσιων μέσων μεταφοράς στη χώρα μας, είναι προσβάσιμα για άτομα με αναπηρίες, είναι κατά την άποψή μας, προϊόν παραπληροφόρησης. Ως γνωστό, κανένα δημόσιο μέσο μεταφοράς στην Κύπρο, δεν είναι προσβάσιμο σε ΑμεΑ. Η απαίτηση της Επιτροπής όπως η Κυπριακή Δημοκρατία διασφαλίσει την πρόσβαση για ασφαλείς οικονομικά προσιτές, προσβάσιμες, δημόσιες μεταφορές, για όλους τους πολίτες, συμπεριλαμβανομένων και των ΑμεΑ, ανεξάρτητα από τη μορφή της αναπηρίας τους, είναι ιδιαίτερα εύστοχη και θα πρέπει να υλοποιηθεί άμεσα».
