Του Μάριου Δημητρίου
«Δεν θα κάνω ούτε βήμα πίσω, θα συνεχίσω τον αγώνα μου», μου είπε χθες Πέμπτη 2 Αυγούστου 2018, ο Τουρκοκύπριος συνάδελφος Σενέρ Λεβέντ, σε συνάντησή μας στο γραφείο του, στην εφημερίδα «Αφρίκα», στην τουρκοκυπριακή συνοικία της Λευκωσίας. Μαζί του ήταν και ο συνεργάτης του και αρθρογράφος της «Αφρίκα», Ιμπραχίμ Αζίζ, που μας βοήθησε στη μετάφραση. Ο Σενέρ, αναφερόταν στην πολιτική αγωγή που η Εισαγγελία της Άγκυρας, ήγειρε εναντίον του, για πρωτοσέλιδο της «Αφρίκα», με το οποίο χαρακτήριζε ως «δεύτερη τουρκική εισβολή», (μετά την εισβολή στην Κύπρο το 1974), την τουρκική στρατιωτική επέμβαση του Ιανουαρίου 2018, στον κουρδικό θύλακο Αφρίν της Συρίας, στη βόρεια περιοχή της χώρας και για επικριτικό άρθρο του, κατά της τουρκικής κυβέρνησης, της 1ης Φεβρουαρίου 2018, με τίτλο «Zorba The Cypriot». Μαζί του κατηγορήθηκε και ο συνάδελφος Αλί Οσμάν, ως Διευθυντής της εφημερίδας. Ο Σενέρ Λεβέντ, χαρακτήρισε την Εισαγγελία στην Τουρκία «ένα φασιστικό θεσμό, που θα συμπεριφέρεται με αυτό τον τρόπο, μέχρι να έρθει η ελευθερία σε αυτή τη χώρα». Πρόσθεσε ότι δεν προτίθεται να πάει στο Δικαστήριο στην Άγκυρα, ότι είναι πολίτης της Κυπριακής Δημοκρατίας και της ΕΕ, ότι είναι Κύπριος και δεν κατάγεται από την Τουρκία. «Μόνο ερήμην, μπορούν να μας δικάσουν και να αποφασίσουν για εμάς», μου είπε χαρακτηριστικά. «Η Τουρκία του Ερντογάν» συνέχισε, «είναι μια τεράστια φυλακή για τους σκεπτόμενους ανθρώπους και ο Ερντογάν ό,τι κάνει στην Τουρκία για να σιγήσει τη φωνή της αντιπολίτευσης, προσπαθεί να το κάνει και σε εμάς. Αυτό που συμβαίνει, είναι ότι με τη δικαστική δίωξη εναντίον μου, η Τουρκία επιβεβαιώνει και παραδέχεται επίσημα την κατοχή της Κύπρου». Ο Σενέρ Λεβέντ, εξέφρασε την ευαρέσκειά του για τη στήριξη που του παρέχει η Κυπριακή κυβέρνηση, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, τα πολιτικά κόμματα, ευρωβουλευτές και ο δημοσιογραφικός κόσμος στις ελεύθερες περιοχές. «Αυτή η στήριξη, δίνει το μήνυμα στην τουρκική πλευρά, ότι η Κυπριακή Δημοκρατία υπερασπίζεται τα δικαιώματά μας», υπογράμμισε. Ταυτόχρονα δήλωσε απογοητευμένος γιατί ο Τουρκοκύπριος ηγέτης Μουσταφά Ακιντζί, η «κυβέρνηση» στα κατεχόμενα και τα μεγάλα τουρκοκυπριακά κόμματα, που εκπροσωπούνται στη «Βουλή», σιώπησαν μπροστά σε αυτή την τουρκική αυθαιρεσία σε βάρος της «Αφρίκα» και των δημοσιογράφων της και γενικότερα της ελευθερίας του Τύπου στην κατεχόμενη Κύπρο.
Τον Ιούλη 2011, μετά τη δεύτερη απόπειρα κατά της ζωής του, από τον 26χρονο Μουσταφά Γιαλτσίν από το Ερζερούμ της Τουρκίας, επισκέφθηκα και πάλι την «Αφρίκα» και είχα με τον Σενέρ Λεβέντ την ακόλουθη συνομιλία:
-Μου είπες την προηγούμενη φορά που συναντηθήκαμε και μιλήσαμε για την πρώτη απόπειρα δολοφονίας σου, ότι θα συνεχίσεις να γράφεις μέχρι το τέλος…
-Χωρίς αμφιβολία ναι, θα γράφω…
-Είναι προφανώς επικίνδυνο επάγγελμα η δημοσιογραφία….
-Είναι επικίνδυνο να ζεις στην Κύπρο. Αν θέλουμε να αγωνιστούμε για την πατρίδα, πιστεύω από καρδιάς ότι το πρόβλημά μας θα επιλυθεί. Ο πρώτος οπλοφόρος που μας πυροβόλησε, ήρθε από τη Μαλάτεια. Ο δεύτερος από το Ερζερούμ – και οι δύο από την Τουρκία. Αυτό σημαίνει ότι στην Κύπρο, δεν βρίσκουν εκτελεστές κι αυτό είναι θετικό για το νησί. Σήμερα τον πήραν στο Δικαστήριο και δεν βρήκε δικηγόρο να τον υπερασπιστεί κι αυτό πρώτη φορά συμβαίνει και αναγκάστηκε να ζητήσει δικηγόρο από τη «Διοίκηση». Στην κατάθεση που έδωσε ψες στην «Αστυνομία», είπε ότι ήρθε να δολοφονήσει τον Σενέρ Λεβέντ και ότι αν σκότωνε τον Αλί Οσμάν που του άνοιξε την πόρτα, θα έμπαινε μέσα να πυροβολήσει και τον Σενέρ. Είμαι περίεργος αν η «Αστυνομία» θα κάνει κι άλλες συλλήψεις, γιατί πιστεύω δεν ήταν μόνος του. Θέλω να μάθω ποιος του έδωσε το φονικό όπλο, αφού προφανώς δεν το έφερε μαζί του από την Τουρκία. Αν δεν αποκαλυφθεί ποιοι κρύβονται πίσω από το έγκλημα, δεν έχει καμιά αξία η σύλληψη και ενδεχόμενη καταδίκη του οπλοφόρου. Είναι μια από τις πολλές επιθέσεις που η εφημερίδα μας δέχεται από την ημέρα που πρωτοκυκλοφόρησε, γιατί κυρίως έχουμε μια επικριτική στάση απέναντι στην ηγεσία της Τουρκίας. Θέλουν να φιμώσουν εμάς, γιατί πιστεύουν ότι θα είναι πιο εύκολο έτσι, να φιμώσουν το ευρύτερο περιβάλλον μας.
-Έχεις ένα μήνυμα στους Ελληνοκύπριους;
-Ονειρεύτηκα ένα κοινό αγώνα μαζί με τους Ελληνοκύπριους και δεν πιστεύω ότι υπάρχουν διαφορές μεταξύ μας. Έχουμε κοινούς εχθρούς και δεν είμαστε εχθροί μεταξύ μας.
Μερικές φορές βέβαια, ο Σενέρ είναι σκληρός, όχι μόνο απέναντι στους Τούρκους, αλλά και με εμάς. «Μόνο η μια πλευρά έχασε το 1974», έγραψε σε ένα άρθρο του. «Οι Τουρκοκύπριοι. Ηττήθηκαν τόσο από τους Ελληνοκύπριους, όσο και από την Τουρκία. Αυτοί έπαθαν τη μεγαλύτερη ζημιά και τώρα συνθλίβονται ανάμεσα στους δύο. Η Τουρκία ίδρυσε ένα ξεχωριστό κράτος στο βορρά, εγκατέστησε στο νησί 40 χιλιάδες στρατιώτες, μετέφερε πληθυσμό και εποίκισε το βορρά. Ούτε οι Ελληνοκύπριοι θέλουν πια την επιστροφή των Τουρκοκυπρίων στην Κυπριακή Δημοκρατία. Θεωρούν τον εαυτό τους ως τον μοναδικό ιδιοκτήτη της Δημοκρατίας αυτής. Ούτε η τουρκική πλευρά επιθυμεί αυτή την επιστροφή, όπως δεν την επιθυμεί και η ελληνική πλευρά».
Ενοχλητικές για πολλούς, απόλυτες, άκαμπτες φράσεις, έτσι δεν είναι; Στην πραγματικότητα ο Σενέρ είναι ένας ευγενικός και ταπεινός άνθρωπος. Δεν έχει τίποτε από τη συνηθισμένη αλαζονεία και την υπεροψία ενός άντρα με ισχύ. Η δύναμή του, έρχεται από μέσα. Τίποτε δεν τη μαρτυρεί στο περιβάλλον του. Το κτίριο όπου στεγάζεται η «Αφρίκα», είναι παλιό και δυσλειτουργικό, με ξεφτισμένους σοβάδες και τοίχους τρύπιους που αφήνουν να φαίνονται οι σιδεροσυνδέσεις. Ένα διαμέρισμα γυμνό, με στοιχειώδη, φθαρμένη επίπλωση, στεγάζει την εφημερίδα, που επιβαρύνθηκε και από τις εκτεταμένες ζημιές που υπέστη από φανατικούς ακροδεξιούς Τουρκοκύπριους και Τούρκους έποικους, την ημέρα του δημοσιεύματος για την τουρκική εισβολή στο Αφρίν, τον Ιανουάριο 2018. Μιας κάποιας ηλικίας και μιας ξεπερασμένης τεχνολογίας και τεχνικής, είναι οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές, οι καρέκλες, τα τραπέζια στα τρία δωμάτια, τα σκεύη στη μικρή κουζίνα. Ο ίδιος ο Σενέρ καπνίζει πολλά τσιγάρα – από 16 χρονών, μου είπε χθες – και δεν μου φαίνεται τύπος που θα πάει στο γυμναστήριο, μετά από μια κουραστική μέρα. Όμως, του αρέσει να τον αγαπούν και ανταποδίδει την αγάπη. Με τον δικό του ανεπανάληπτο τρόπο, ο Σενέρ Λεβέντ τα κατάφερε να υψώσει το ανάστημά του μέσα στην τουρκοκρατία και την τρομοκρατία, μέσα στον παγιωμένο συντηρητισμό, νεποτισμό και συμφεροντολογισμό, όπου οι πιο πολλοί, σκύβουν και βολεύονται. Φαίνεται σχεδόν…ιερόσυλο, να έχει τόσο φρέσκιες ιδέες, μέσα σε ένα περιβάλλον παπαγαλισμού και λατρείας της ομοιομορφίας. Να έχει αποτινάξει από πάνω του το γερασμένο παρελθόν και να έχει φορτωθεί το νεαρό μέλλον. Τα κατάφερε με τον δικό του τρόπο, να φέρει κάτι τόσο διαφορετικό, στο βαλτωμένο τοπίο. Να είναι τόσο απλός, γενναιόδωρος, ευθύς και ολιγαρκής. Να μην επιδιώκει χρήματα, υλικό πλούτο, εξουσία. Να του αρκεί η δημοκρατία και η ελευθερία, δική του και των άλλων.
Ο Μάριος Δημητρίου με τον Σενέρ Λεβέντ στις 2 Αυγούστου 2018.
Από την κατάληψη του Αφρίν από τον τουρκικό στρατό, τον Μάρτιο 2018.
Φωτό: Ο Σενέρ Λεβέντ χθες Πέμπτη στο γραφείο του.
