 |
Κάνε τα ψώνια σου άνετα, γρήγορα, εύκολα στο Odelo! Κέρδισε 20€ στις πρώτες σου αγορές! |
Ο αναλυτής μεσανατολικών θεμάτων Γιώργος Παπακυριάκου σχολιάζει στην «24» το θέμα των συγκρούσεων μεταξύ Ισραήλ και Χάμας, τα οφέλη της Κύπρου αλλά και τα συμφέροντα των άλλων χωρών από όλη αυτή την διένεξη. Επίσης ο κ.Παπακυριάκου αναφέρει την ενδεχόμενη σύγκρουση Τουρκίας – ΗΠΑ καθώς η θέσεις τους είναι αντικρουόμενες, τονίζοντας παράλληλα πως ο ρόλος των Ηνωμένων Εθνών είναι πολύ αδύναμος.
Ποια ήταν η αφορμή των συγκρούσεων μεταξύ της Χαμάς και του Ισραήλ;
Κρατάρχη θα πρέπει να πούμε τι δεν πρόκειται για ένα νέο πόλεμο αλλά για ένα νέο κρίκο στην αλυσίδα της Αραβο-ισραηλινής διένεξης. Η αφορμή ήταν η απαγωγή και η εν συνεχεία δολοφονία 3 νεαρών Ισραηλινών από αντάρτες της Χαμάς αλλά και η εκτόξευση ρουκετών από την περιοχή της Γάζας προς το Ισραήλ. Βέβαια οι αιτίες που μπορεί να αναζητηθούν είναι πολλές. Μια πιθανή αίτια είναι το γεγονός ότι τόσο το Ισραήλ όσο και μερίδα της ηγεσίας της Χαμάς δεν είδαν με καλό μάτι την συμφωνία συμφιλίωσης μεταξύ της Παλαιστινιακής αρχής και της Χαμάς. Το μεν Ισραήλ δεν είδε καλά αυτή την συμφωνία διότι αυτομάτως θα παρακάθετο στο τραπέζι των συνομιλιών η Χαμάς την οποία δεν την αποδέχεται διότι την θεωρεί τρομοκρατική οργάνωση. Από πλευράς στελεχών της Χαμάς αντέδρασαν αρνητικά σε όλα αυτά διότι θα αφαιρούσε από την Χαμάς αυτό που παρουσίασε τα τελευταία χρόνια, ότι έχει δηλαδή την πρωτοκαθεδρία εις τον αγώνα αντίστασης κατά της Ισραηλινής κατοχής, πράγμα που δεν θέλουν να χάσουν. Με την εκτόξευση ρουκετών θέλησαν να δώσουν το παρών τους και να δηλώσουν ότι αυτοί έχουν την πρωτοκαθεδρία της αντίστασης και ότι η Παλαιστινιακή αρχή και η Φατάχ (η άλλη οργάνωση των Παλαιστινίων) δεν πρώτη οτιδήποτε και έχει παραδοθεί πλήρως στις ορέξεις του Ισραήλ. Βέβαια δεν πρέπει να ξεχνάμε και το ότι για πολλά χρόνια τώρα, πάρα το γεγονός ότι από το 2012 δεν υπήρχαν συγκρούσεις, η Γάζα τελούσε συνεχώς υπό πολιορκία και τα αγαθά πάσης φύσεως εισέρχονταν κατά δοκούν εις την περιοχή της οπότε το αποφάσιζαν οι Ισραηλινές δυνάμεις. Θα έλεγε κάποιος ότι ναι μεν θεωρείται αυτόνομη περιοχή η Γάζα αλλά τέλη υπό την επίβλεψη του Ισραήλ.
Ποιες πιστεύεται ότι θα είναι οι εξελίξεις στην περιοχή; Θα υπάρξει κατάπαυση του πυρός ή όχι;
Σύμφωνα με την μέχρι τώρα εμπειρία των διενέξεων μεταξύ της Χαμάς και του Ισραήλ, όλος αυτός ο πόλεμος θα διαρκέσει κάποιες μέρες και εν συνεχεία θα επιτευχθεί μια συμφωνία κατάπαυση του πυρός. Βέβαια και αυτή θα είναι εθνησιγενής η συμφωνία.
Το ερώτημα είναι ποτέ, και ποια θα είναι αυτή η χρονική στιγμή που θα γίνει η συμφωνία αυτή;
Κατά την εκτίμηση μου αυτή η συμφωνία θα έρθει όταν το Ισραήλ κρίνει ότι κατάστρεψε την στρατιωτική δομή της Χαμάς ή εάν αυξηθεί σε μεγάλο αριθμό η απώλεια Ισραηλινών στρατιωτών. Μέχρι τώρα έχουν περίπου 35 στρατιώτες που έχασαν την ζωή τους από τις μάχες, και αριθμό πολιτών που έχουν τραυματισθεί από την εκτόξευση ρουκετών. Εάν αυξάνεται ο αριθμός των Ισραηλινών απωλειών τότε θα υπάρξει και εκ των έσσω αντίδραση, μέσα από το ίδιο το Ισραήλ και από την αντιπολίτευση αλλά και από άλλες μη κυβερνητικές οργανώσεις.
Το ανησυχητικό στην όλη υπόθεση είναι ότι εάν από την μια δεν έχουμε αύξηση των Ισραηλινών νεκρών αλλά παράλληλα δεν επιτυγχάνεται η καταστροφή της πολεμικής δομής της Χαμάς, τότε θα συνεχιστεί η όλη κατάσταση επί μακρών. Σε αυτή το σενάριο υπάρχει και ο κίνδυνος να υπάρξει και αντίδραση από την Χεζμπολάχ του Λιβάνου, οπόταν σε αντιπερισπασμό για να μειωθεί η ένταση της επίθεσης κατά της Γάζας να υπάρξει επίθεση από την Χεζμπολάχ του Λιβάνου προς το Ισραήλ. Βέβαια αυτή θα είναι μια επικίνδυνη εξέλιξη που θα έχει αρνητικές επιδράσεις σε ολόκληρη την περιοχή.
Συμφέροντα και εμπλεκόμενες χώρες. Ποιά είναι τα συμφέροντα που υπάρχουν;
Εδώ πέρα έχουμε μια περιπλοκή των καταστάσεων Το Ιράν υποστηρίζει την Χαμάς και από την άλλη βλέπουμε να καταβάλλεται τελευταία μια προσπάθεια προσέγγισης των ΗΠΑ και Ιράν, κυρίως να αντιμετωπίσει την Χαλιφάτου που πάει να ιδρυθεί στο Ιράκ. Μάλιστα τις τελευταίες μέρες υπάρχουν δηλώσεις από Αμερικανικής πλευράς , κυρίως σε ότι αφορά το θέμα του εμπλουτισμένου ουρανίου στο Ιράν, το Ιράν έχει συμμορφωθεί με τις διεθνείς υποδείξεις και έτσι δίνουν άλλοθι για μια περαιτέρω προσέγγιση των συμφερόντων του. Σε ότι αφορά την περιοχή Ισραήλ-Γάζας τα συμφέροντα είναι συγκρουόμενα. Έχουμε δηλαδή σύγκλιση στην μια πλευρά και σύγκρουση στην άλλη.
Από την πλευρά της η Συρία η οποία υποστηρίζει την Χαμάς , αυτή την στιγμή λόγω των δικών της προβλημάτων (έχει εκδιώξει τον ηγέτη της Χαμάς που ήταν στην Δαμασκό και ο οποίος είναι τώρα στο Κατάρ) εκφράζει αυτή την στιγμή τεράστια αδυναμία να βοηθήσει την Χαμάς. Ένα άλλο ζήτημα το οποίο ενδεχομένως να αποδειχθεί επωφελές για την Κύπρο , εάν η Κύπρος μπορέσει να το αντιμετωπίσει σωστά είναι η Τουρκία. Η Τουρκία η οποία υποστηρίζει την Χαμάς έρχεται σε μία σύγκρουση με τις ΗΠΑ η οποία η τελευταία υποστηρίζει το Ισραήλ. Όταν οι ΗΠΑ δηλώνουν επανειλημμένα και μάλιστα είχαμε και μια λεκτική σύγκρουση μεταξύ του Αμερικανού Υπουργού Εξωτερικών και του Τούρκου πρωθυπουργού σε απαντήσεις και αντι-απαντήσεις . Το γεγονός αυτό οδηγεί τον Έρτογαν σε μια δυσμένεια στην Αμερικανική Εξωτερική Πολιτική. Το θέμα είναι κατά πόσο οι ΗΠΑ είναι αποφασισμένες να οδηγήσουν τα πράγματα σε μια άλλη κατεύθυνση , δείχνοντας με αποφασιστικότητα σε αντίδραση στη στάση του Έρτογαν στο Κυπριακό. Εδώ είναι και το ερώτημα κατά πόσο η Κυπριακή διπλωματία θα μπορέσει να μπει σε αυτό το παιχνίδι ώστε να αποκομίσει οφέλη.
Η Κύπρος πώς επηρεάζεται και ποια είναι τα οφέλη και οι επιπτώσεις της σε όλο αυτό;
Σε ότι αφορά τα οφέλη, ενδεχομένως οι ΗΠΑ να ασκήσουν την επιρροή τους προς την Τουρκική πλευρά ώστε να εγκαταλείψει τις αδιάλλακτες θέσεις της στο Κυπριακο. Με μια ενδεχομένως Αμερικανική παρέμβαση ίσως να έχουμε κάποια εξέλιξη. Η Τουρκική στάση έχει αναγκάσει και την Ελληνοκυπριακή πλευρά να σκέφτεται ακόμα και εγκατάλειψη κάποιων θέσεων που μέχρι τώρα θεωρούνται δεδομένες και στερεές.
Υπάρχουν και άλλα οφέλη;
Λόγω των εξελίξεων στο Ισραήλ επωφελείται η Κύπρος από το γεγονός ότι στο ποδόσφαιρο η ομάδες του Τελ-α-βίβ τους εντός έδρας αγώνες τους για τις Ευρωπαϊκές διοργανώσεις θα τις δώσουν στο στάδιο της Ανόρθωσης το Αντώνης Παπαδόπουλος. Αυτό σημαίνει την άφιξη των οπαδών, και την αύξηση του τουριστικού και αθλητικού ρεύματος προς την Κύπρο.
Υπάρχει και το ενδεχόμενο επιπτώσεων ομως;
Βεβαίως, αν παραταθεί αυτή η Κρίση θα υπάρξει και προσφυγικό ρεύμα προς την Κύπρο. Ενδεχομένως αν γίνουν πιο έντονες οι συγκρούσεις οι ξένοι τουρίστες να φοβηθούν και να ακυρώσουν τα ταξίδια τους προς την Κύπρο.
Όλα αυτά είναι ορατά και πιθανά, δεν μπορεί κανείς να τα προβλέψει και είναι μια συνάρτηση και εξάρτηση στο πόσο μάκρος θα πάρει αυτή η σύγκρουση.
Από πλευράς της Κυπριακής Δημοκρατίας ποιες θα είναι οι επόμενες μας κινήσεις;
Αυτό που χρειαζόμαστε είναι οι σωστές εκτιμήσεις των καταστάσεων, «εκμετάλλευση» των εμπλεκομένων συμφερόντων ώστε να δούμε τι μπορούμε να επωφεληθούμε εμείς από αυτά και παράλληλα πρέπει να έχουμε θέση και πολιτική αρχών. Έχουμε βελτιώσει κατά πολύ τις σχέσεις μας με το Ισραήλ και αυτό είναι θετικό, αλλά δεν πρέπει να αποβαίνει σε βάρος των σχέσεων μας με τον αραβικό κόσμο και δεν πρέπει να εγκαταλείψουμε την θέση αρχών που είχαμε μέχρι τώρα σε σχέση με το Παλαιστινιακό πρόβλημα. Εδώ και δεκαετίες διακηρύσσουμε ότι το πρόβλημα αυτό είναι ταυτόσημο – παρόμοιο και με πολλές ομοιότητες. Όπως και να έχει δύο προβλήματα που παρουσιάζουν τα ίδια φαινόμενα και την ίδια τραγωδία.
Ποια θα ήταν η θέση που θα έπρεπε να κρατήσουν τα Ηνωμένα Έθνη;
Είναι αδύναμα τα ηνωμένα έθνη και αυτό έχει αποδειχθεί πολλές φορές. Η όλη δουλειά γίνεται από το Συμβούλιο Ασφαλείας , εκεί γνωρίζουμε όλοι τι παιχνίδια και τι συμφέροντα παίζονται. Εάν δεν εξυπηρετείται η Αμερική προβάλει βέτο, το ίδιο και η Ρωσία αλλά και οποιοδήποτε από τα πέντε μόνιμα μέλη του Σ.Α. Κατά συνέπεια έχει αποδειχθεί ότι είναι πολύ αδύναμος οργανισμός των Η.Ε για να διαδραματίσει τον ρόλο για τον οποίο ιδρύθηκε.
* Η συνέντευξη δημοσιεύτηκε με την κυριακάτικη εφημερίδα “24”, στις 27/7/2014.
