ΤΟΥ ΜΑΡΙΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ
Για δεύτερη φορά στην Κάτω Δερύνεια, αυτό το μεσημέρι της Κυριακής 20ης Ιανουαρίου 2019, μετά το άνοιγμα του οδοφράγματος Δερύνειας. Το ρεπορτάζ περιγράφει αυτή την κάπως εξωπραγματική εκδήλωση κοπής βασιλόπιτας, στον δρόμο Δερύνειας – Αμμοχώστου που διασχίζει την κοινότητα και καταλήγει έξω από την περιφραγμένη πόλη-φάντασμα, σε ένα σχεδόν απόκοσμο περιβάλλον, ανάμεσα στα πατρικά μας σπίτια, που γέρνουν γκρεμισμένα, λεηλατημένα, με γυμνούς τοίχους, ένθεν και ένθεν της λεωφόρου Αμμοχώστου, πίσω από τον ψηλό, συρματόπλεκτο φράκτη της κατοχής. Όπως έγραψα και την πρώτη φορά, ο δρόμος είναι καινούριος, με φρεσκοχυμένη άσφαλτο, το ίδιο και τα συρματοπλέγματα αριστερά και δεξιά…μόνο τα σπίτια μας είναι παλιά, κουρασμένα και ακατοίκητα, σαν τους γονείς μας που τα έκτισαν και που τώρα, μισό σχεδόν αιώνα μετά, είναι όλοι απόντες κάτω από το χώμα, με τα μικρά οικογενειακά τους μυστικά, κλεισμένα και παγωμένα για πάντα στη σιωπή. Σε αυτή τη συνάθροιση των παιδικών φίλων που είναι πια στα πενήντα και τα εξήντα τους, μιλήσαμε στα κινητά μας, κάναμε αστεία μεταξύ μας, γελάσαμε, όμως τίποτε άλλο δεν σκεφτόμασταν από αυτούς τους ετοιμόρροπους τοίχους, τις χορταριασμένες αυλές και τις μαύρες τρύπες εκεί που κάποτε υπήρχαν παράθυρα και πόρτες. Θυμήθηκα κάποια άλλα γκρεμισμένα σπίτια της παιδικής μου ηλικίας στην Κουρούφλασου, την τουρκική γειτονιά του κάποτε μικτού χωριού της μάνας μου, της Φλάσου Σολέας, όπου πέρασα κάποια καλοκαίρια με τον παππού και τη γιαγιά μου. Κάποιοι είχαν κάψει τα σπίτια και είχαν αναγκάσει τους κατοίκους τους να ξεριζωθούν και να φύγουν. Όταν ρωτούσα τον παππού και τη γιαγιά τι έγινε στην Κουρούφλασου και πού πήγαν οι κάτοικοί της, μασούσαν τα λόγια τους και άλλαζαν κουβέντα. Λίγα χρόνια μετά, το ίδιο το σπίτι μου στην Κάτω Δερύνεια και τα σπίτια των συμμαθητών μου στην Αμμόχωστο, έγιναν σαν εκείνα τα γκρεμισμένα χαλάσματα με τις μαύρες τρύπες στην Κουρούφλασου κι εμείς που ζούσαμε σε αυτά, σκορπιστήκαμε στις τέσσερις γωνιές του κόσμου. Δεν αποκλείεται κάποια άλλα μικρά παιδιά που μιλούν τουρκικά αντί ελληνικά, να περιπλανήθηκαν στα ερειπωμένα σπίτια μας και να έψαξαν για απαντήσεις, αλλά και οι δικοί τους παππούδες και γονείς, θα μάσησαν τα λόγια τους και θα άλλαξαν κουβέντα. Σκέφτομαι πως τα καμένα σπίτια, τα βομβαρδισμένα σπίτια, τα σπίτια-φαντάσματα, τα ακατοίκητα κι ερειπωμένα σπίτια που συνεχίζουν να στοιχειώνουν τις ζωές μας, είναι ακόμα στην Κουρούφλασου, στην Κάτω Δερύνεια και στην Αμμόχωστο, καθώς εμείς μασούμε τα λόγια μας και αλλάζουμε κουβέντα.
