ΤΟΥ ΜΑΡΙΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ
Τελικά ένας 27χρονος Γερμανός νεοναζί o Stephan Balliet είναι, σύμφωνα με πληροφορίες των γερμανικών μέσων ενημέρωσης, ο δράστης των δολοφονικών επιθέσεων που έγιναν το πρωί της Τετάρτης 9ης Οκτωβρίου 2019 στην πόλη Χάλε (Halle) της Γερμανίας που άφησαν πίσω τους δύο νεκρούς. Ο νεαρός συνελήφθη λίγες ώρες μετά τις επιθέσεις, που μετέδιδε ζωντανά μέσω κάμερας δράσης στο Facebook, ενώ χαρακτήριζε το Ολοκαύτωμα «μια σιωνιστική συνωμοσία» και έβριζε τους Εβραίους και τους ξένους μετανάστες από τη Μέση Ανατολή. Στο βίντεο φαίνεται ο ίδιος με στρατιωτική στολή να πυροβολεί εν ψυχρώ πισώπλατα μια περαστική γυναίκα κοντά στο εβραϊκό νεκροταφείο της πόλης, αφού προηγουμένως είχε επιχειρήσει να εισβάλει στην παρακείμενη Συναγωγή όπου περίπου 50 πιστοί γιόρταζαν τη μέρα του Γιομ Κιπούρ, τη σημαντικότερη εβραϊκή γιορτή του έτους. Στη συνέχεια πήγε σε τουρκικό ταχυφαγείο, όπου σκότωσε και πάλι εν ψυχρώ έναν από τους πελάτες. Σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες, δεν ήταν προηγουμένως γνωστός στις Αρχές, ενώ κάποιοι γείτονες του δήλωσαν σοκαρισμένοι γιατί ο Stephan Balliet είναι «ένα συνηθισμένο, καλό παιδί» και σίγουρα δεν τον θεωρούσαν ικανό για τέτοια αγριότητα.
Ένα συνηθισμένο, καλό παιδί; Θυμήθηκα το βιβλίο «The Lusifer Effect», του Αμερικανού Καθηγητή Ψυχολογίας Philip Zimbardo που αναφέρεται στον Εωσφόρο, τον αρχάγγελο που σύμφωνα με τη χριστιανική θεολογία, επαναστάτησε εναντίον του Θεού και διώχτηκε στην κόλαση μαζί με άλλους εκπεσόντες αγγέλους, όπου μεταμορφώθηκε στον σατανά ή διάβολο…
Το βιβλίο έχει ως θέμα του την ικανότητα του «καλού συνηθισμένου» ανθρώπου, κάτω από κάποιες συνθήκες πίεσης να γίνεται «κακός», να διαπράττει τις πιο απίστευτες βαρβαρότητες και να αποβάλλει το περίβλημα του πολιτισμού. Είναι εμπνευσμένο από το εκπληκτικό «Πείραμα της φυλακής Stanford» που ο Philip Zimbardo έκανε το 1971 στο Πανεπιστήμιο Stanford με κρατική χρηματοδότηση. Σύμφωνα με το Πείραμα, 24 κλινικά υγιείς (σωματικά και ψυχικά) εθελοντές φοιτητές, δέχτηκαν να γίνουν οι μισοί «κατάδικοι» και οι άλλοι μισοί «δεσμοφύλακες», σε μια ψεύτικη φυλακή στο υπόγειο του κτιρίου του Τμήματος Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Stanford, για ένα διάστημα δύο εβδομάδων και να παίξουν τους ρόλους τους, όπως οι ίδιοι νόμιζαν. Όμως το πρωτοποριακό αυτό εγχείρημα, κράτησε μόνο έξι μέρες(!), αφού οι συμμετέχοντες δεν άντεξαν το συναισθηματικό τραύμα που τους προκάλεσε η όλη κατάσταση… Με άλλα λόγια, άρχισαν πολύ γρήγορα να «ζουν» τον ρόλο τους και να συμπεριφέρονται, οι μισοί σαν σαδιστές και καταπιεστικοί δεσμοφύλακες και οι άλλοι μισοί σαν καταπιεσμένοι και οργισμένοι κατάδικοι! Ενώ τις πρώτες ώρες του Πειράματος, οι «κατάδικοι» πείραζαν τους «δεσμοφύλακες» και δεν τους έπαιρναν στα σοβαρά, σύντομα διαπίστωσαν ότι οι «δεσμοφύλακες», απαιτούσαν πραγματικά πλήρη υπακοή και πειθαρχία…Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να αρχίσει μια σειρά καυγάδων μεταξύ τους, με τους «δεσμοφύλακες» να επιβάλλουν φυσικές τιμωρίες και ασκήσεις στους «φυλακισμένους», ενώ τη δεύτερη κιόλας μέρα, ξέσπασε ανταρσία από τους δεύτερους, που κλειδώθηκαν στα «κελιά» τους σε ένδειξη διαμαρτυρίας. Τότε οι «δεσμοφύλακες» μπούκαραν στα «κελιά» χρησιμοποιώντας ακραία βία, έσπασαν στο ξύλο τους «αντάρτες» και έκλεισαν στην απομόνωση τους αρχηγούς τους!
Με το τέλος του Πειράματος, το ομαδικό πνεύμα και η αλληλεγγύη μεταξύ των εθελοντών φοιτητών, είχε γίνει καπνός…Οι «δεσμοφύλακες» απόλαυσαν τον έλεγχο και την εξουσία πάνω στους «φυλακισμένους», καθώς αυτοί βίωναν συναισθήματα κατάθλιψης και πραγματικού πανικού. Ο Philip Zimbardo που είναι σήμερα 86 χρόνων υποστηρίζει ότι οι άνθρωποι δεν είναι «καλοί» και «κακοί», ότι όλοι μπορούν να είναι και τα δύο, κάτω από «ολοκληρωτικές συνθήκες» που προκαλούν την ανθρώπινη φύση και την αίσθηση σταθερότητας του ατόμου – «ολοκληρωτικές συνθήκες» που στην περίπτωση του Stephan Balliet, του «καλού παιδιού» της πόλης Halle, δεν είναι τίποτε άλλο από τις προκαταλήψεις του.
