Υπέρ και εναντίον της κάνναβης

Του Μάριου Δημητρίου

Η φωτογραφία που δημοσιεύεται σήμερα στο ρεπορτάζ των σελίδων 16-17, από τη συμμετοχή του στελέχους του Σωματείου «Φίλοι της Κάνναβης», Βιολόγου-Φυσικού Θεραπευτή Πέτρου Ευδόκα, σε διεθνές συνέδριο για την ιατρική κάνναβη, που έγινε στο Ευρωκοινοβούλιο στις  Βρυξέλλες, στις 30 Νοεμβρίου 2016, με πρωτοβουλία του ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Στέλιου Κούλογλου και της Ομάδας GUE/NGL /Ευρωπαϊκής Ενωτικής Αριστεράς – Βόρειας Πράσινης Αριστεράς, μας παραπέμπει στη δήλωση Π. Ευδόκα στο συνέδριο, ότι «κάθε χρήση της κάνναβης, είναι ιατρική χρήση, ασχέτως αν αυτό, τώρα αναγνωρίζεται, ή όχι». Σε εκείνο το συνέδριο των Βρυξελλών, είχε παρουσιαστεί το τρέχον νομικό καθεστώς της ιατρικής κάνναβης, στην Ευρώπη και διεθνώς, και εξετάστηκαν οι δυσκολίες και οι προοπτικές για την καλλιέργεια και τη χρήση της ιατρικής κάνναβης, στην αντιμετώπιση ενός μεγάλου φάσματος ασθενειών και στην οικονομική ανάπτυξη. Η θέση των «Φίλων της Κάνναβης», ότι «κάθε χρήση της κάνναβης, είναι ιατρική χρήση», είναι ένα καίριο σημείο παθιασμένης, θα έλεγα, σύγκρουσης, στον δημόσιο διάλογο, μεταξύ δύο σκληρά αντιμαχόμενων πλευρών. Είναι μια θέση που αμφισβητείται από πολλούς κι αυτό διατυπώνεται ευθέως, στο υπόμνημα που το Σωματείο υπέβαλε στην Επιτροπή Υγείας της Βουλής (μεγάλα αποσπάσματα του οποίου, δημοσιεύω σήμερα στο προαναφερόμενο ρεπορτάζ), στο πλαίσιο της συζήτησης, που ακόμα συνεχίζεται, για το νομοσχέδιο αδειοδότησης, παραγωγής, διάθεσης και χρήσης της ιατρικής κάνναβης στην Κύπρο.

Στο υπόμνημα των «Φίλων της Κάνναβης», που γράφτηκε από τον Πέτρο Ευδόκα και τον Σόλωνα Αντάρτη, γίνεται αναφορά μεταξύ άλλων, στον Επιστημονικό Διευθυντή του ΚΕΝΘΕΑ (Κέντρου Ενημέρωσης για τα Ναρκωτικά και Θεραπείας Εξαρτημένων Ατόμων), Νευρολόγο Ψυχίατρο Δρα Κυριάκο Βερεσιέ, που οι δύο συγγραφείς αποκαλούν «ο πιο διάσημος διώκτης των ασθενών και Φίλων της Κάνναβης στην Κύπρο και για πολλά έτη, στενός συνεργάτης του Αντιναρκωτικού Συμβουλίου και του Μητροπολίτη Κιτίου». Γράφονται και τα εξής στο υπόμνημα των «Φίλων», για τον Δρα Βερεσιέ: «Οι πλείστοι που νομίζουν ότι έχουν «έγκυρη» άποψη για την κάνναβη, απλώς παπαγαλίζουν τις ανοησίες που αυτός ο κύριος έχει εμβολιάσει στον δημόσιο διάλογο, για πολλές δεκαετίες, ήτοι ανεγκέφαλη προπαγάνδα δαιμονοποίησης της κάνναβης, για να συγκαλύπτεται το παράνομο εμπόριο φονικών οπιούχων φαρμάκων». Στο υπόμνημα των «Φίλων της Κάνναβης», αναφέρονται και τα εξής: «Προτάθηκε να επιβάλλεται στους ασθενείς, «γραπτή δήλωση ενημερωμένης συγκατάθεσης», την οποία θα πρέπει να υπογράφουν πριν τους χορηγηθεί ιατρική κάνναβη. Αν η γραπτή ενημέρωση, θα γράφει τις ίδιες ανοησίες, με τις οποίες βομβαρδίζουν την κοινωνία μας για δεκαετίες οι «επιστήμονες» αντίπαλοι της κάνναβης, όπως για παράδειγμα τα ψέματα, ότι τάχα η κάνναβη είναι «ναρκωτικό», προκαλεί ομοφυλοφιλία, καταστρέφει το σπέρμα, καταστρέφει τα γονίδια, καταστρέφει τα κύτταρα του εγκεφάλου, προκαλεί ψύχωση, οδηγεί σε πατροκτονία (αυτό διδάσκεται από τον ψυχίατρο Βερεσιέ), προκαλεί εξάρτηση, ή τάχα οδηγεί σε εξαρτησιογόνα ναρκωτικά, τότε δεν υπάρχει καμία περίπτωση να συμφωνήσουμε».

Ζήτησα χθες Πέμπτη (12 Απριλίου 2018), από τον Δρα Βερεσιέ, να μου σχολιάσει τις πιο πάνω αναφορές των «Φίλων» και μου είπε ότι «δεν αξίζει τον κόπο να σχολιάζονται τέτοιου είδους απαράδεκτοι, προσωπικοί χαρακτηρισμοί. Να πω μόνο για τη σχέση κάνναβης και ψύχωσης, ότι ναι, η χρήση της μπορεί να προκαλέσει ψύχωση, δεδομένου ότι υπάρχει η παραμικρή προδιάθεση από τον χρήστη». Μιλώντας γενικότερα για την ιατρική κάνναβη, ο Δρ. Βερεσιές υποστήριξε ότι «υπάρχει πολλή κατάχρηση του όρου» και πρόσθεσε: «Αν η κάνναβη περιέχει ουσίες που μπορεί να γίνουν φάρμακα, δεν υπάρχει πρόβλημα. Όμως μερικοί εννοούν ότι  λειτουργεί για ιατρικούς σκοπούς, όταν την καπνίζουν. Εμείς διαφωνούμε με αυτό. Όπως όλα τα φυτά και η κάνναβη περιέχει θεραπευτικά στοιχεία, που οι βιομηχανίες χρησιμοποιούν για την παραγωγή φαρμάκων. Π. χ. το φάρμακο της κάνναβης, βοηθά να υποχωρήσουν οι σπασμοί σε ασθενείς με κατά πλάκας σκλήρυνση. Όμως δεν συμφωνούμε, να καπνίζει κάποιος κάνναβη, επειδή ένα εκατοστό από αυτό που καπνίζει, θα τον βοηθήσει ιατρικά, εφόσον το 99% θα τον βλάψει. Οποιαδήποτε γενικευμένη υποστήριξη της προώθησης της καπνιστής κάνναβης, με την ταυτόχρονη χρήση του όρου «ιατρική», φέρνει σύγχυση και  μας κάνει να πιστεύουμε πως δεν έχει κίνητρα ιατρικά, με την στενή έννοια του όρου. Δυστυχώς, μέσα από την κάλυψη  που προσφέρει  η ανάγκη για πρακτική εφαρμογή της ιατρικής κάνναβης, γίνεται ταυτόχρονη προώθηση της ψυχοτρόπου κάνναβης, κάτι που στα σημερινά διεθνή και τοπικά δεδομένα, δεν είναι αποδεκτό». Σε σχέση με το θέμα της απελευθέρωσης της παραγωγής, προώθησης και χρήσης της κάνναβης, είπε ότι «τα δεδομένα ανά το παγκόσμιο, γύρω από το θέμα της φιλελευθεροποίησης αλλάζουν, και κίνητρα όπως οικονομικά, από φορολογίες, ή αδυναμία κρατικού και διασυνοριακού ελέγχου, νέες πληροφορίες και έρευνες για την αποτελεσματική βοήθεια της κανναβιδιόλης και άλλων κανναβινοειδών, στην θεραπεία διαφόρων συμπτωμάτων και παθήσεων, οδηγούν διάφορες χώρες σε αλλαγή στάσης απέναντι στο πρόβλημα. Για να υπάρξει ουσιαστική αλλαγή, χρειάζεται η διεθνής κοινότητα να διαμορφώσει μια νέα θέση, η οποία πρέπει να είναι αποδεκτή από πλειοψηφία χωρών, που θα αλλάξει την πολιτική του κόσμου, απέναντι σε αυτό το δύσκολο θέμα. Με βάση τα νέα δεδομένα, ο διάλογος των υπέρ και κατά, είναι ανοικτός και εμείς συμμετέχουμε σε αυτό».

Ο Δρ. Βερεσιές, επανέλαβε πάγιες θέσεις του ΚΕΝΘΕΑ, σε σχέση με την κάνναβη, ως ψυχοδραστική ουσία και ως θεραπευτικό μέσο: «Το τελευταίο χρονικό διάστημα», μου είπε, «είχε γίνει συγκεκριμένη προσπάθεια όπως δημιουργηθεί σύγχυση στο κοινό, με την υποβολή του ταυτόχρονου αιτήματος της έγκρισης καλλιέργειας της κλωστικής, βιομηχανικής κάνναβης και της διάδοσης της ιατρικής κάνναβης. Η περιεκτικότητα της κλωστικής κάνναβης σε ψυχοτρόπο ουσία THC, είναι λιγότερη από 1% και αυτή δεν έχει να κάνει με τίποτε με την ιατρική κάνναβη. Εκτός αυτού, με οδηγία της ΕΕ προτρέπονται οι χώρες μέλη της να προωθήσουν την καλλιέργεια της. Οι υποστηρικτές της ιατρικής κάνναβης, δεν διευκρινίζουν πως η ιατρική κάνναβη, δεν είναι το κάπνισμα μαριχουάνας ή χασισιού με όλη την ψυχοτρόπο δράση τους, αλλά τα εκχυλίσματα του φυτού ή των μερών του, τα οποία η φαρμακευτική επιστήμη αναζητά να τα απομονώσει από τις ψυχοτρόπες ιδιότητες της κάνναβης και να παράξει φάρμακα, που αφού περάσουν τους σχετικούς ελέγχους, θα είναι αποδεκτά από την ιατρική επιστήμη, η οποία αναζητά συνεχώς νέους φαρμακευτικούς τρόπους, για να θεραπεύσει σειρά από ανίατες παθήσεις. Το ΚΕΝΘΕΑ», από χρόνια τώρα, έχει ταχθεί υπέρ της απο-εγκληματοποίησης της χρήσης κάνναβης, που αυτό σημαίνει πως με την χρήση ή κατοχή μικρών ποσοτήτων, για ιδία χρήση, ο χρήστης δεν πρέπει να οδηγείται στην φυλακή, να παίρνονται διοικητικά μέτρα εναντίον του και να δίνεται η ευκαιρία για θεραπεία. Η τελευταία νομοθεσία, καλύπτει πλήρως το αίτημα μας. Επίσης το ΚΕΝΘΕΑ επαναλαμβάνει την θέση του, για παραδειγματική τιμωρία για όσους εμπορεύονται την κάνναβη, προωθώντας την εξάρτηση και όλα τα συνεπακόλουθα, για την υγεία και την ζωή των χρηστών. Στις εκθέσεις του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης και Πληροφόρησης για τα Ναρκωτικά (ΕΚΤΕΠΝ) και του Αντιναρκωτικού Συμβουλίου (Αρχή Αντιμετώπισης Εξαρτήσεων Κύπρου), αποκαλύπτεται ότι κάθε χρόνο, αυξάνονται τα άτομα που απευθύνονται για θεραπεία, λόγω κατάχρησης κάνναβης. Αναφορικά με το θέμα απελευθέρωσης της παραγωγής, προώθησης και χρήσης της κάνναβης, η θέση μας είναι πως πρέπει να δούμε την υπόθεση αυτή στα χρονικά και ιστορικά πλαίσια της εξέλιξης του προβλήματος. Το θέμα ξεφεύγει των στενών  ιατρικών ή τοπικών γεωγραφικών ορίων, έχει πολλές διαστάσεις και αποτελεί μέρος της πολιτικής των χωρών, που έχουν αποδεχτεί  από χρόνια την απαγόρευση και συμμετέχουν σε διεθνείς συμβάσεις, (όπως και η Κύπρος), όχι επειδή αντιμετώπιζαν πρόβλημα οι ίδιες, αλλά σαν μέρος μιας διεθνούς συνεργασίας, σε χρόνο και συνθήκες που το επέβαλαν».

Φωτό: Ο Μάριος Δημητρίου με τον Πέτρο Ευδόκα, στο γραφείο του δεύτερου στη Λευκωσία, την περασμένη Τετάρτη 11 Απριλίου 2018.