«Το καλοκαίρι θα ‘ρθει, στην ταράτσα του Βοξ, η Μελίνα θα παίζει την Στέλλα. Ραντεβού θα σου δίνω στα σκαλιά του Εκράν, να κοιτάμε τις νύχτες τη Μανιάνι γκρο-πλαν, καρφωμένη με δέκα σαΐτες».
Έτσι έρχεται το καλοκαίρι. Σε ταράτσες, πλατείες, καφενεία που απλώνουν ένα λευκό πανί και προμηνύουν πως το αποκορύφωμα του χρόνου που λέγεται καλοκαίρι, φέρνει μαζί αέρα, αλμύρα, βόλτες, ανεμελιά και μια ατμόσφαιρα τόσο γοητευτική, αντισταθμίζοντας την αφόρητη ζέστη του. Ο θερινός κινηματογράφος είναι μία από τις πολλές γιορτές του καλοκαιριού και οι μαγικές εικόνες του φέρνουν κοντά τα «αστέρια» της έβδομης τέχνης με τα αστέρια της γλυκιάς θερινής νυκτός.
Η παλιά και συνάμα διαχρονική συνήθεια που έγινε λατρεία, επαναφέρει τη νοσταλγική εμπειρία μιας άλλης εποχής, με εικόνες από Ελλάδα και μη που μας θυμίζουν κάτι από διακοπές στο σπίτι στην επαρχία με γλυκό υποβρύχιο και λεμονίτες και μια μαγική μηχανή που γεννά εικόνες, όλα σε φόντο ασπρόμαυρο. Ο θερινός κινηματογράφος, δεν είναι απλά ένας χώρος ψυχαγωγίας. Είναι θεσμός, άρρηκτα συνδεδεμένος με τον έναστρο ουρανό, που διαχέει προσωπικότητα και στυλ και ένα φανατικό κοινό – σινεφίλ και μη – που ξέρει να εκτιμά τις καλοκαιρινές νύχτες.
Ο Riccioto Canudo* , περιγράφει τα σινεμά, ως μία επιθυμία για μια νέα γιορτή, μια νέα χαρούμενη ομοφωνία από τους ανθρώπους που βρίσκονταν μαζί για να ξεχάσουν την απομονωμένη τους προσωπικότητα. Και όντως, ο λαμπερός κόσμος των σταρ, ήρθε κοντά με τους ανθρώπους μέσω των κινηματογράφων. Οι «μάντρες με τα γιασεμιά» έθεσαν στην υπηρεσία τους την έβδομη τέχνη και τη βιομηχανική της παραγωγή, στην πιο λαϊκή της μορφή και την πιο αληθινή. Πρωτοστάτες, στην εκλαΐκευση της αστικής συνήθειας τα καφενεία, κλήθηκαν να παίξουν τον ρόλο της κινηματογραφικής αίθουσας.
Ούφα. Ο κινηματογράφος, που βρισκόταν στην ταράτσα τού καφενείου τού Σταυριανού, άρχισε τη λειτουργία του τη δεκαετία τού 1930
Ακόμα κι αν σήμερα έχουμε οικειοποιηθεί με την προβολή ταινιών και εικόνων μέσω της μαγικής μηχανής και θεωρούμε αυτονόητη την ύπαρξή τους παρ’ όλα αυτά, τα θερινά σινεμά, δημιουργούν το αίσθημα εκείνο όπου το λευκό κρεμασμένο πανί μετατρέπεται στο παράθυρο του κόσμου.
Η επέλαση της μεγάλης κινηματογραφικής βιομηχανίας και των επιπτώσεων που αυτή επέφερε, είχε πράγματι μεγάλο αντίκτυπο σε ολόκληρο τον κόσμο της μεγάλης οθόνης, ένα από τα θύματά του ήταν και οι κατά τόπους μικρό-επιχειρήσεις. Μικροί κινηματογράφοι οι οποίοι με την πάροδο του χρόνου αντικαταστάθηκαν – δυστυχώς – με μεγάλους κινηματογραφικούς κολοσσούς οι οποίοι σαν άλλες αλυσίδες μαζικής αναπαραγωγής και κατανάλωσης εξαφάνισαν τους κινηματογράφους της γειτονιάς. Σε συνδυασμό με την εντεινόμενη οικονομική κρίση, η μεγάλη οθόνη αντικαταστάθηκε από την ιδιωτική βιντεοκασέτα, το dvd, τις ιστοσελίδες ζωντανής παρακολούθησης. Ευτυχώς, για εμάς που ακόμα οι νύχτες μας θέλουμε να μυρίζουν αγιόκλημα και γιασεμί σαν αυτές τις νύχτες με φεγγάρι που τραγούδησε ο Κηλαηδόνης, οι θερινοί τοπικοί κινηματογράφοι προσφέρουν ακόμα αυτήν την ευκαιρία ως ανάσα πολιτισμού. Χωρίς καμία υπερβολή, αποτελούν μία σθεναρή αντίσταση ενάντια στις ψυχρές «αναπαυτικές» αίθουσες πολυτελών κτηρίων και εμπορικών κέντρων, οι οποίες προσωποποιούν τη μαζικοποίηση της ψυχαγωγίας. Κι ας είναι οι καρέκλες άβολες και ξεφτισμένες σαν καρέκλες καφενείου.
Τόσο μικρό νησί, τόσες πολλές επιλογές!
Αν ο Κραουνάκης είχε στο μυαλό του την Κύπρο όταν έγραφε τους στίχους που τραγούδησε η Χριστιάνα, μάλλον η παραλλαγή θα είχε ως εξής: Το καλοκαίρι θα ‘ρθει, στην ταράτσα του Ρετρό, ο Κωνστσαντίνου θα παίζει Τσιτσάνη. Ραντεβού θα σου δίνω στην Κωνστάντια μπροστά, να κοιτάμε τις μαζί μαργαριταρένια κουμπιά, αφημένοι στις λευκωσιάτικες νύχτες.
Έχει και η Κύπρος τα θερινά της σινεμά. Πώς θα μπορούσε εξάλλου να λείψουν από το καλοκαιρινό νησί του οποίου η ραστώνη της εποχής αποτελεί λίγο πολύ τη συνήθεια σήμα κατατεθέν μας και που μπορεί να καταριόμαστε τις ανέλπιστες υψηλές θερμοκρασίες, αλλά πάντα καταλήγουμε να εξυμνούμε την εποχή της ανεμελιάς; Με τα φεστιβάλ της, τις συναυλίες της, τα θέατρά της και τα θερινά τα σινεμά της, το νησί τα τελευταία χρόνια προσφέρει μία πλειάδα από πολιτιστικές επιλογές που ικανοποιούν και τα πιο ιδιαίτερα γούστα.
Κωστάντια
Διαχρονικό σημείο, το οποίο προσφέρει την απαραίτητη αίγλη στον θεσμό του θερινού κινηματογράφου, το θερινό σινεμά «Κωνστάντια» διοργανώνει και φέτος (16η συνεχόμενη χρονιά) τον Μαραθώνιο Θερινών Προβολών. Οι Πολιτιστικές Υπηρεσίες Υπουργείου Παιδείας & Πολιτισμού και το Θέατρο Ένα σε συνεργασία με τον Όμιλο Φίλων Κινηματογράφου προσφέρουν για δύο ολόκληρους μήνες, μία πλειάδα από ταινίες ελληνικές και ξένες, οι οποίες αποκλείεται να μην συμπίπτουν με τα γούστα σας. Σύγχρονα και κλασικά αριστουργήματα δίνουν μία άλλη αίσθηση στις νύχτες της πρωτεύουσας.
Πληροφορίες και πρόγραμμα προβολών 22349085.
Το Ρετρό
Ρετρό: άκλιτο επίθετο το οποίο αναφέρεται ή σχετίζεται με ξεπερασμένες περιόδους, κυρίως τέχνης. Με την πιο κατάλληλη ονομασία, Ο Δήμος Λευκωσίας και το Δίκτυο Εθελοντών Λευκωσιάζω παρουσιάζουν, επέλεξαν να γεμίσουν με μαγεία τις λευκωσιάτικες νύχτες με ένα πρόγραμμα δύο μηνών. Εννέα ταινίες κλασικές κι αγαπημένες είναι έτοιμες να προσφέρουν γέλιο και κλάμα, χαρά και συγκίνηση κάτω από τον έναστρο ουρανό της πρωτεύουσας.
Πληροφορίες στο τηλέφωνο: 22128157, Πολιτιστικό Ίδρυμα Τραπέζης Κύπρου
4ο Φεστιβάλ Θερινού Κινηματογράφου στον Πρωταρά
Για τέταρτη συνεχόμενη χρονιά, το θερινό σινεμά στα ανατολικά του νησιού έχει κάτι το διαφορετικό. Χωρίς κανέναν προσανατολισμό σε σινεφίλ επιλογές, ή ευρωπαϊκά κουλτουριάρικα διαμάντια, τα κόκκινα χωριά ξέρουν να συνδυάζουν πολύ καλά τη διασκέδαση με τις εναλλακτικές επιλογές ψυχαγωγίας. Το πρόγραμμα διαρκεί έως την Κυριακή με μία σειρά από ταινίες στο μεγαλύτερο κινηματογραφικό πανί της Κύπρου και είναι έτοιμες να προσφέρουν γέλιο και ανεμελιά χωρίς απαραίτητα να πρέπει κατόπιν της προβολής να ακολουθήσουν μακρόσυρτες συζητήσεις γύρω από το είναι τους. Αν βρεθείτε λοιπόν κοντά στα κόκκινα χωριά για βουτιές και βόλτες, περάστε από την κεντρική πλατεία του Πρωταρά. Η είσοδος είναι ελεύθερη και η επιλογή των ταινιών δεν θα σας απογοητεύσει!
«Σινεμά στην Παραλία»
Η αλήθεια είναι πως το σωστό θερινό σινεμά φτάνει στην αποκορύφωσή του όταν για θέα έχει τη θάλασσα. Αντί για αγιόκλημα, θαλασσινή αρμύρα, αντί για φώτα της πόλης τα οποία ανάβουν στην πιο επεισοδιακή στιγμή της ταινίας (που και αυτό έχει την ανέμελη γοητεία του), κύματα τα οποία μπλέκονται με τους ήχους της ταινίας. Το «Σινεμά στην Παραλία», για τρίτη συνεχόμενη χρονιά πραγματοποιείται στην Πάφο, προσφέροντας ένα ακόμη λιθαράκι στη δημιουργία της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας 2017. Με αφετηρία τις 5 Αυγούστου για περίπου 20 ημέρες, ταινίες με κεντρικό θέμα τις ζωές των ανθρώπων και τους τόπους τους, θα απλώσει το λευκό πανί στην αμμουδιά της δημοτικής παραλίας ΣΟΔΑΠ. Έχοντας επιλέξει ταινίες οι οποίες αφορούν τις ζωές των ανθρώπων και τους τόπους που τις καθορίζουν μας μεταφέρει σε ρομαντικά σκηνικά στις φοντάνες της Ρώμης, νυχτερινές βραδιές κάτω από τον Πύργο του Άιφελ, γενεές ανθρώπων στη χώρα του Θερβάντες οι οποίες στοιχειώνονται από τα ίδια πάθη, και λαϊκές ελληνικές γειτονιές θίγοντας ρεαλιστικά την καθημερινότητα της σύγχρονης εποχής. Αναλυτικά το πρόγραμμα έχει ως εξής: Παρασκευή, 5 Αυγούστου «Ο Τζάκι έχει ρέντα (AllesaufZucker) (2004)», Τετάρτη, 10 Αυγούστου «Στη Ρώμη με Αγάπη (2012)», Παρασκευή, 12 Αυγούστου «Ακαδημία Πλάτωνος (2009)», Παρασκευή, 19 Αυγούστου «Γύρνα Πίσω (Volver) (2006)», Τετάρτη, 24 Αυγούστου «Παρίσι, σ΄αγαπώ (Paris, jet’ aime) (2006)».
Θερινό οικολογικό σινεμά!
Κάπως διαφορετικές θα είναι οι Δευτέρες του καλοκαιριού με μία νότα οικολογικής αφύπνισης, καθώς η Νεολαία Οικολόγων επέλεξε για να ντύσει τους ζεστούς μήνες με ταινίες που αφορούν τη φύση και τον άνθρωπο, με σκοπό να αφυπνίσει την περιβαλλοντική μας συνείδηση. Αν και οι δύο πρώτες προβολές πραγματοποιήθηκαν, την πρώτη Δευτέρα του Ιούλη και του Αυγούστου, παρ’ όλα αυτά προλαβαίνετε ακόμα να παρακολουθήσετε κάτι από το πρόγραμμά τους μετατρέποντας την πληκτική πρώτη Δευτέρα του πιο περίεργου μήνα το εξαιρετικό ντοκιμαντέρ «Human». O άνθρωπος, όντας ένα ζώο που αναπνέει αέρα, δεν είναι φτιαγμένος για να επιβιώνει στο νερό. Αλλά οι άνθρωποι έχουν βρει τρόπους για να ζήσουν μια σχεδόν υδρόβια ζωή, ώστε να μπορέσουν να εκμεταλλευτούν τα πλούτη της θάλασσας. Από ένα «ψιθυριστή καρχαριών» μέχρι και Βραζιλιάνους ψαράδες που συνεργάζονται με δελφίνια για να πιάσουν μπαρμπούνια, αυτό το ταξίδι στη θάλασσα αποκαλύπτει εκπληκτικές ιστορίες εφευρετικότητας και ανδρείας.
Θερινό Σινεμά κάθε Δευτέρα στη Λάρνακα από την Κινηματογραφική Λέσχη Λάρνακας
Αναβιώνει και φέτος στην πόλη του Ζήνωνα, ο θερινός κινηματογράφος με μία σειρά από ταινίες που διοργανώνει η Κινηματογραφική Λέσχη Λάρνακας η οποία μεταφέροντάς μας στο Σπίτι του Εθελοντή έως και το Σεπτέμβρη έχει ετοιμάσει ένα πρόγραμμα με ιδιαίτερες βραβευμένες ταινίες, τις οποίες αναμφισβήτητα δεν θέλετε να χάσετε την ευκαιρία να παρακολουθήσετε. Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα τους www.larnakacinema.com
*Riccioto Canudo, Η γέννηση μιας έκτης τέχνης, στο περιοδικό «ΦΙΛΜ», τεύχος 22, Μάρτης 1982
