ΤΟΥ ΜΑΡΙΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ
Με το παρόν γραπτό Υπόμνημα που μου έστειλε ο Βαλεντίνος Πιερίδης Αντιπρόεδρος και εκπρόσωπος επικοινωνίας του Παγκύπριου Συνδέσμου Διαζευγμένων Πατέρων δίνει συνέχεια στα ρεπορτάζ του υπογράφοντος στην προηγούμενη έκδοση της εφημερίδας για τη συνεδρία της κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στις 4 Νοεμβρίου 2019 με θέμα συζήτησης «Η Γονική Αποξένωση και οι δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι γονείς που βρίσκονται σε διάσταση ή είναι διαζευγμένοι ως προς την επικοινωνία με τα παιδιά τους». Το Υπόμνημα που δόθηκε εκείνη τη μέρα στην Πρόεδρο και τα μέλη της Επιτροπής είναι το ακόλουθο: «Ανεξαρτήτως του Νομοσχεδίου για εκσυγχρονισμό του Οικογενειακού Δικαίου που έχει προωθηθεί στην Επιτροπή Νομικών της Βουλής από το Υπουργείο Δικαιοσύνης από τον Απρίλιο 2018 (βρίσκεται μάλλον βαθιά σε κάποια συρτάρια αφού προφανώς αξιολογείται ως υποδεέστερο θέμα άνευ σημασίας), έχουμε την άποψη ότι η Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Ίσων Ευκαιριών θα πρέπει να επιλύσει ΑΜΕΣΑ αυτό το πρόβλημα με προώθηση Πρότασης Νόμου για τροποποίηση του υφιστάμενου Νόμου.
Δυστυχώς αυτό το εξαιρετικά σοβαρό κοινωνικό πρόβλημα υπάρχει εδώ και πάρα πολλά χρόνια και καλούμαστε στη Βουλή για το ίδιο θέμα από το 2011 – συμπτωματικά πάντα Οκτώβρη!. Αλήθεια, ξέρετε πόσοι πατέρες κυρίως, έχουν αποξενωθεί από τα παιδιά τους και η εκάστοτε Διακυβέρνηση αλλά και η Βουλή δεν το έχουν επιλύσει;
Οι πάγιες θέσεις του Συνδέσμου μας είναι οι ακόλουθες:
*Να γίνει ξεκάθαρα στο Νόμο ότι η φύλαξη του/των παιδιού/ων θα είναι 50-50 και ότι απλά οι Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας θα ελέγχουν τον τόπο και τις συνθήκες διαβίωσης και μόνο σε μη αποδεκτές καταστάσεις ή/και συνθήκες διαβίωσης, να μην εφαρμόζεται το 50-50. Ο τρόπος φύλαξης εξ ημισείας, να ανακοινώνεται στο Δικαστήριο από τους γονείς. Επειδή εκ των πραγμάτων θα είναι πολύ δύσκολο το 50-50 να εφαρμόζεται σε καθημερινή βάση, θα μπορούσε να καθοριστεί ως η ελάχιστη περίοδος εφαρμογής του μέτρου αυτού να είναι οι 2 μήνες. Δηλαδή κάθε 2 μήνες (ή την περίοδο που θα συμφωνήσουν οι γονείς – ίσως και κάθε 6 μήνες ή κάθε χρόνο) να αλλάζει ο μόνιμος τόπος διαμονής των παιδιών και ο άλλος γονέας θα έχει επικοινωνία με τα παιδιά του όπως θα συμφωνηθεί από κοινού και θα ισχύει εναλλάξ. Εκεί και όπου είναι εφικτό και αφού συμφωνηθεί από τους δύο γονείς, η οικογενειακή στέγη θα παραμείνει μια και αυτός που θα μετακινείται θα είναι ο γονέας και όχι το παιδί. Υπάρχουν πολλές χώρες που το έχουν εφαρμόσει αυτό με επιτυχία και μπορούμε να το αναπτύξουμε σε κάποια συνάντηση με τους εμπειρογνώμονες. Μόνο αν ένας από τους δυο γονείς αναφέρει ενώπιον Δικαστηρίου ότι δεν επιθυμεί φύλαξη 50-50 να εκδίδεται Διάταγμα Φύλαξης εξ ολοκλήρου στον ένα γονέα. Επίσης σε περίπτωση που κριθεί ότι ο ένας γονέας δεν έχει την επάρκεια να έχει φύλαξη 50-50 ή αν συντρέχουν άλλοι σοβαροί λόγοι που ίσως δεν καθιστούν τον ένα γονέα ικανό για μια απλή επικοινωνία, παρά μόνο επιβλεπόμενη.
*Θα πρέπει να ρυθμιστεί η δυνατότητα παροχής υπηρεσιών στήριξης και αποκατάστασης στις περιπτώσεις αποξενωμένων παιδιών θυμάτων βίας (βίας στην οικογένεια), ώστε να μπορεί ο ένας από τους δύο γονείς να επιχειρεί και από μόνος του την παραπομπή και παρακολούθηση του παιδιού από ψυχολόγο/ψυχίατρο.
*Να ρυθμιστεί εξουσία του Δικαστηρίου να διατάζει το διορισμό Λειτουργού Κοινωνικών Υπηρεσιών για παρακολούθηση της εφαρμογής οποιουδήποτε εκδιδόμενου Διατάγματος Γονικής Μέριμνας. Η μέθοδος παρακολούθησης να είναι συγκεκριμένη με συγκεκριμένη μέθοδο η οποία να αναφέρεται από το λεκτικό του νόμου. Δηλαδή για παράδειγμα να έχει το δικαίωμα να μπαίνει και μέσα στο σπίτι (αν για παράδειγμα η μη εφαρμογή του Διατάγματος παραβιάζεται για 3η ή 4η συνεχόμενη φορά) να δει το/τα παιδί/α αν δεν εφαρμοστεί η επικοινωνία και αν ο γονέας που έχει τη φύλαξη αρνηθεί να ανοίξει την πόρτα η να συνεργαστεί να συλλαμβάνεται. Δεν θα βοηθήσει σε κάτι απλά να γίνεται έκθεση και να γραφεί ότι το Διάταγμα Επικοινωνίας δεν εφαρμόστηκε π. χ. οκτώ φορές.
*Να ρυθμιστεί εξουσία του Δικαστηρίου, είτε αυτεπάγγελτα, είτε μετά από αίτηση οποιουδήποτε διαδίκου ή/και των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας ή των Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας, να διατάζει την υποχρεωτική συμμετοχή των μελών της οικογένειας σε θεραπευτικά ή/και εκπαιδευτικά προγράμματα, ή/και προγράμματα ψυχοθεραπείας και ψυχολογικής/ ψυχιατρικής υποστήριξης, όπου κρίνει αυτό απαραίτητο. Αυτό να γίνεται εντός μικρού χρονικού διαστήματος καθορισμένου από τον νόμο (π. χ. εντός 30 ημερών, να καθορίζεται και η διάρκεια και ο αριθμός των προγραμμάτων. Όποιος από τους γονείς δεν παρευρίσκεται, να έχει κάποιο μετρήσιμο αντίκτυπο, ίσως και ποινικό, αφού βασικά θα είναι παρακοή Διατάγματος)
*Να ρυθμιστεί με Κανονισμούς που θα εκδοθούν δυνάμει του Περί Σχέσεων Γονέων και Τέκνων Νόμου, η διαδικασία αξιολόγησης που θα πρέπει να ακολουθείται από τις Υπηρεσίες Ψυχικής Υγείας και τις Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας ή γενικότερα των διατμηματικών αξιολογήσεων.
*Να υπάρχει πρόνοια στη Νομοθεσία έτσι ώστε όταν αποδειχτεί ότι η γονική αποξένωση ξεκίνησε ενόσω το παιδί ή τα παιδιά ήταν ανήλικο/α, να επιτρέπεται να αρχίζει και/ή να συνεχίζεται ποινική διαδικασία και/ή δικαστική αίτηση εναντίον του γονέα που ευθύνεται για την αποξένωση. Είναι αδιανόητο σε ένα κράτος δικαίου να υπάρχουν πατέρες (αλλά και κάποιες μητέρες) που να συνεχίζουν να είναι αποξενωμένοι από τα ενήλικα πλέον παιδιά τους, αφού οι Υπηρεσίες του Κράτους αλλά και τα Δικαστήρια αποδείχτηκαν ανίκανοι να επιλύσουν αυτό το μεγάλο κοινωνικό πρόβλημα εν τη γενέσει του, όταν το/τα παιδιά ήταν ανήλικο/α. Θα μπορούσε πέραν των άλλων μέτρων και/ή ποινών να αναστέλλεται η άδεια οδήγησης και/ή αδεια εξόδου και/ή φοιτητική βοήθεια προς τον αποξενωτή γονέα ως και/ή άλλα ωφελήματα που έχει ο αποξενωτής γονέας ως μέτρο πίεσης. Με αυτό τον τρόπο η/ο ίδια/ος αποξενωτής γονέας θα αναγκάζεται να προτρέπει το/τα παιδιά να επικοινωνήσει/ουν με τον πατέρα του/ς.
Ελπίζουμε επιτέλους να ψηφιστεί κάποια τροποποίηση ή το Νομοσχέδιο για τον εκσυγχρονισμό ΑΜΕΣΑ, για να διορθώσει επιτέλους αυτή τη ψυχολογική βία και την κοινωνική μάστιγα όπου παιδιά αποξενώνονται κυρίως από τους πατέρες. Όσοι από εσάς είστε γονείς, σκεφτείτε προς στιγμή ότι τα παιδιά σας δεν θα σας μιλούν για χρόνια… πώς θα νιώθατε; Είναι ένα είδος θανάτου…».
Ο Βαλεντίνος Πιερίδης σε δηλώσεις στα ΜΜΕ στη Βουλή.
Φώτο: Στιγμιότυπο από την πρώτη συζήτηση στην Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της Βουλής για το θέμα της Γονικής Αποξένωσης στις 29 Ιουνίου 2015. Πρώτος δεξιά διακρίνεται ο Βαλεντίνος Πιερίδης.
