Το House of Cards και η κυπριακή πολιτική σκηνή

{loadposition ba_textlink}

Της Μαρίας Χριστοδούλου

Το House of Cards, η σειρά που αγαπήθηκε από εκατομμύρια τηλεθεατές, δημιουργώντας τους το αίσθημα ότι συμμετέχουν στα άδυτα του Λευκού Οίκου, περιέχει αναφορές στο κυπριακό πρόβλημα και δίνει την αφορμή για ένα συγκριτικό τεστ με τη σημερινή κυπριακή πολιτική σκηνή. Οι φανατικοί οπαδοί της σειράς θα διερωτούνται αν πρόκειται για διαρροή στοιχείων, τα λεγόμενα spoilers, από την επόμενη σεζόν, έλα όμως που έχουν περάσει 20 ολόκληρα χρόνια από την πρώτη προβολή της πρωτότυπης σειράς.

Πορεία προς την εξουσία

Ερχόμενοι στο σήμερα, το House of Cards αποτελεί μια τηλεοπτική σειρά κινηματογραφικών διαστάσεων που απεικονίζει τη διαχρονική πραγματικότητα της πορείας προς την εξουσία. Μηχανορραφίες, δολοπλοκίες, διεφθαρμένες σχέσεις πολιτικών με δημοσιογράφους, προδοσίες, ξύλινοι λόγοι, απειλές, κενές υποσχέσεις, εκβιασμένα ρομάντζα, η αλλοίωση των ανθρώπινων σχέσεων σε πρώτο πλάνο. Η πλοκή κινείται γύρω από την μακιαβελική προσπάθεια ενός ζευγαριού να φτάσει στην κατάληψη της υπέρτατης μορφής σύγχρονης εξουσίας, την προεδρία της Αμερικής. Ο Kevin Spacey και η Robin Wright ενσαρκώνουν με απόλυτη επιτυχία τον Francis και την Claire Underwood, τους πρωταγωνιστές που αγαπάς να μισείς ή μισείς να αγαπάς.

Κατάληψη εξουσίας

Η ειλικρίνεια στο όνομα και στο πρόσωπο του Frank Underwood είναι εμφανής μόνο στη σχέση του με το τηλεοπτικό κοινό. Η αμεσότητα με την οποία απευθύνει το λόγο σε εμάς, μας αναγκάζει να κοιτάξουμε γύρω μας για να επιβεβαιώσουμε τις υποψίες μας ότι είμαστε οι αποδέκτες του μηνύματος. Μιλάει αποστασιοποιημένος και ηθικά αδρανοποιημένος κάνοντας μας συνενόχους στην ψυχαναγκαστική ενορχηστρωμένη του εκστρατεία για κατάληψη της εξουσίας. Κατάληψη, γιατί όπως και ο ίδιος είπε η Δημοκρατία στις μέρες μας έχει αξία υπερτιμημένη.

Εσωτερική και εξωτερική πολιτική

Στην πλοκή της υπόθεσης, γίνεται αναφορά με διπλωματική μαεστρία στα προβλήματα που ταλανίζουν το εσωτερικό της Αμερικής, όπως η ανεργία, το ταμείο κοινωνικών ασφαλίσεων, τη γυναικεία ανισότητα. Ενώ παράλληλα δίνεται έμφαση στην εξωτερική πολιτική και στην κατ’ εικόνα παρουσίαση του Vladimir Putin στο πρόσωπο του πρόεδρου της Ρωσίας Viktor Petrov, στην καταπληκτική ερμηνεία του Lars Mikkelsen, αποδεικνύοντας ότι οι ψυχροπολεμικές συνθήκες υφίστανται εν έτει 2015 σε μια προσπάθεια να αποδείξουν ότι η «αντίπαλη χώρα» είναι χειρότερη. Όμως ο αντίπαλος παίχτης, σε αυτή την περίπτωση ο Petrov, είναι αυτός που ταρακουνά τα θεμέλια του οικοδομήματος των Underwood, που στηρίζεται στο η ισχύς εν τη ενώσει.

Πηγή έμπνευσης

Πηγή έμπνευσης για τους σεναριογράφους αποτέλεσε η ομότιτλη και όχι μόνο νουβέλα του Michael Dobbs που μεταφέρθηκε για 1η φορά στους τηλεοπτικούς μας δέκτες το 1990 από το BBC.H τριλογία της σειράς τότε ολοκληρώθηκε, όπως και με τα βιβλία, με το «The Final Cut» που μεταδόθηκε για 1η φορά το 1995.

«The Final Cut» και Κύπρος…

Η πλοκή του «The Final Cut» στηρίζεται στις ενέργειες του πρωθυπουργού Francis Urquhart να «αφήσει το σημάδι του στον κόσμο», με την προσπάθεια του να λύσει το Κυπριακό πρόβλημα. Σε πρώτη ανάγνωση φαντάζει ιδανικό για έναν πολιτικό, που δεν έχει όμως το όνομα και το ήθος του Frank. Η εμπλοκή του στο κυπριακό πρόβλημα στηρίζεται στην παρασκηνιακή προσπάθεια να φέρει τα υπεράκτια κοιτάσματα πετρελαίου υπό τον έλεγχο των τουρκικών αρχών στο νησί, έτσι ώστε η τούρκο-βρετανική κοινοπραξία να έχει δικαιώματα γεώτρησης, με αντάλλαγμα τη συνεισφορά ενός ισχυρού στελέχους της κοινοπραξίας στο ταμείο συνταξιοδότησης του Urquhart. Ταυτόχρονα, γίνεται αναφορά στην προσωπική σχέση του Urquhart με την Κύπρο αφού το 1956, ως δεκαεννιάχρονος υπολοχαγός του Βρετανικού Στρατού, στην προσπάθεια να πάρει πληροφορίες από δύο νεαρούς αντάρτες της ΕΟΚΑ, τους σκοτώνει. Η συχνή αναφορά του Urquhart στο γεγονός μέσα από εφιάλτες και αναδρομές προμηνύει την έκβαση της σειράς.

Τα κομμάτια του παζλ

Εάν ταιριάζει ή όχι, το «οποιαδήποτε ομοιότητα με πρόσωπα και καταστάσεις είναι εντελώς συμπτωματική», εναπόκειται στην προσωπική κρίση του καθενός. Η υπόθεση όμως, του τελευταίου μέρους της τριλογίας του House of Cards μοιάζει πιο διαχρονική από ποτέ. Σχέδιο Ανάν, οικονομική κρίση, φυσικό αέριο, μνημόνιο, σήψη και διαφθορά. Διάσπαρτα γεγονότα, χωρίς φαινομενικά καμιά σύνδεση μοιάζουν με κομμάτια από παζλ που ψάχνουν ένα δυνατό λύτη.

Ο καλός ψεύτης

Επανερχόμενοι στον ήρωα του σύγχρονου House of Cards, Frank Underwood, ο όποιος μέσα στα 39 επεισόδια της τηλεοπτικής του παρουσίας κατάφερε να μας πείσει ότι το μεγαλύτερο πλεονέκτημα ενός κάλου ψεύτη είναι να αποδείξει στο συνομιλητή ότι στερείται του ταλέντου να λέει πειστικά ψέματα. Σε σημείο μάλιστα που εάν ήμασταν σε πραγματικές συνθήκες, εμείς ως ψηφοφόροι και ο ίδιος ως υποψήφιος, να μας έπειθε με όπλο την πολιτική σημειολογία, που ξέρει να χειρίζεται άριστα, να τον εκλέξουμε πρόεδρο της χώρας μας.Στην αληθοφάνεια του ψέματος δυστυχώς στηρίζεται η πολιτική και στην πραγματική της διάσταση. Με παράδειγμα τον μικρόκοσμο μας στον οποίο οι πολιτικοί αρνούνται να στηριχτούν στη φερεγγυότητα των λόγων τους και σαν αποτυχημένοι θεατρίνοι προσπαθούν ανεπιτυχώς να σε πείσουν για το ταλέντο τους να λένε πειστικά ψέματα. Η ειδοποιός διάφορα τους με τον Underwood, ο όποιος διψά για εξουσία, είναι η τυφλή εμμονή για την επίτευξη των οικονομικών τους επιδιώξεων. Θυσιάζουν στο βωμό του χρήματος την πολιτική δύναμη που θα μπορούσαν να έχουν. Και ως άλλοι Νέρωνες, καταχράζονται μεγαλύτερο ποσοστό χρημάτων από όσα χρειάζεται για να κινηθεί η κρατική μηχανή χωρίς να κινηθούν οι υποψίες, δίνοντας φωτιά οι ίδιοι στο σαθρό πολιτικό οικοδόμημα που έχουν κτίσει.

Οδηγώντας μας στο συμπέρασμα, ότι οι πολιτικοί μας στερούνται επαγγελματισμού ακόμη και στα πλαίσια μιας καλοστημένης άπατης. Υπάρχει; Τελικά, υπάρχει πολιτικός τόσο απεχθής, ματαιόδοξος, ανήλεος, ανήθικος και απάνθρωπος όσο ο Frank Underwood που θα θυσίαζε την ανθρώπινη του υπόσταση για να γίνει πρόεδρος;

* Κατεβάστε δωρεάν την ηλεκτρονική έκδοση της “24” στο http://24newspaper.com.cy!