Του Μάριου Δημητρίου
Επιτέλους εκδόθηκε από τις εκδόσεις «νήσος» στην Αθήνα και παρουσιάζεται απόψε (26 Ιανουαρίου 2018) στην ελληνική πρωτεύουσα, το πολυ-αναμενόμενο, ανατρεπτικό θα έλεγα, για τη ψυχολογία και τη ψυχιατρική του παιδιού στην Κύπρο, βιβλίο «Η Αυτοκτονία της Ψυχιατρικής», του ψυχολόγου-ψυχοθεραπευτή στη Λεμεσό, Δρα Μιχάλη Παπαδόπουλου. Στο προλογικό της σημείωμα στο βιβλίο, η διεθνούς κύρους Ελληνίδα Ψυχαναλύτρια στο Παρίσι, Μαρίλια Αϊζενσταϊν, το χαρακτηρίζει ένα «πολεμικό βιβλίο με ψυχή». Σε αυτό, διατυπώνεται με εξαντλητική επιχειρηματολογία, βασισμένη στην μακρά επαγγελματική εμπειρία του συγγραφέα, σε κλινικές διαπιστώσεις Ευρωπαίων και Αμερικανών επαγγελματιών ψυχικής υγείας του παιδιού και σε διεθνή βιβλιογραφικά ντοκουμέντα, η θέση ότι η Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ), είναι μια…ανύπαρκτη και κατασκευασμένη ασθένεια! Η ΔΕΠΥ, που παρουσιάζεται στη διεθνή βιβλιογραφία ως ADHD (Attention-Deficit Hyperactivity Disorder), είναι ενταγμένη σε αυτό που κατά τον συγγραφέα, «θεωρείται ως η βίβλος των Ψυχιάτρων και των ειδικών στο χώρο της ψυχικής υγείας, δηλαδή στο Αμερικανικό ταξινομητικό σύστημα των ψυχικών διαταραχών, το DSM – πρόκειται για το «Διαγνωστικό και Στατιστικό Εγχειρίδιο των Ψυχικών Διαταραχών», στην κατηγορία των «Νευρο-αναπτυξιακών Διαταραχών», της διεθνώς πανίσχυρης «και χρηματοδοτούμενης από τις φαρμακοβιομηχανίες», Αμερικάνικης Ψυχιατρικής Εταιρείας. Να αναφέρω ότι τα άτομα με ΔΕΠΥ, σύμφωνα με τη βιβλιογραφία, «χαρακτηρίζονται από απροσεξία, αδεξιότητα, δυσκολίες στην αφοσίωση στις σχολικές υποχρεώσεις, ή στη συμμόρφωση σε υποδείξεις».
Ο Μιχάλης Παπαδόπουλος, μου έστειλε την ομιλία-παρουσίαση του βιβλίου του, από τον Δρα Νομικής, Νικόλαο Ρόζο, Επίτιμο Αντιπρόεδρο του Συμβουλίου της Επικρατείας, που είναι το Ανώτατο Διοικητικό Δικαστήριο στην Ελλάδα, όπου ο επιφανής Έλληνας Δικαστής, αποκαλύπτει με απολαυστικό σαρκασμό, ότι θα ήταν και αυτός, ως μικρός μαθητής, ένας ασθενής με ΔΕΠΥ, σύμφωνα με το αμερικανικό «Διαγνωστικό και Στατιστικό Εγχειρίδιο των Ψυχικών Διαταραχών». Όπως αναφέρει στην ομιλία του, «προσέτρεξα και εγώ στο DSM 5 και έμαθα, στην ηλικία μου, ότι βάσει αυτού, ως μαθητής έπρεπε να είχα αποτελέσει αντικείμενο ψυχιατρικής εξέτασης, γιατί έπασχα από «ειδική μαθησιακή διαταραχή» και, ειδικότερα, από «μέτρια δυσαριθμησία, συνισταμένη σε σαφή δυσκολία στην εκμάθηση Μαθηματικών δεξιοτήτων», εφόσον μετρούσα με τα δάχτυλα για να προσθέσω μονοψήφιους αριθμούς, έτσι ώστε να φαίνεται ότι είναι αδύνατον να γίνω ειδήμων, χωρίς ορισμένα μεσοδιαστήματα εντατικής και εξειδικευμένης διδασκαλίας, δηλαδή χωρίς ιδιαίτερα μαθήματα μαθηματικών, τα οποία και έκανα ένα εξάμηνο στο Δημοτικό κι΄ ένα στο Γυμνάσιο, χωρίς να πάω σε ψυχίατρο και να πάρω κάποιο μαθηματικαγωγό χάπι. Βέβαια δεν έγινα ειδήμων στα Μαθηματικά, αλλά αποδεκτός ως ειδήμων σε άλλον τομέα, νομίζω όχι κατώτερο…».
Ο Δρ. Μιχάλης Παπαδόπουλος, στο γραφείο του στη Λεμεσό.
Από την εμβληματική παρέμβαση του Δρα Ρόζου, επιλέγω κάποια επιπρόσθετα χαρακτηριστικά αποσπάσματα: «Είναι βεβαίως προφανείς, οι περιορισμοί ενός μη ψυχολόγου ή ψυχιάτρου, προκειμένου να μιλήσει για ένα βιβλίο με τον τίτλο «Η Αυτοκτονία της Ψυχιατρικής». Εφόσον όμως το αντικείμενο του βιβλίου αυτού, μοιραία αφορά ανθρώπους και μάλιστα στο στάδιο της βασικής τους εκπαίδευσης, είναι εξίσου προφανές, ότι επιτρέπεται σε έναν νομικό να εκθέσει, μετά την ανάγνωση του, τις απόψεις του, εφόσον ο άνθρωπος και η εκπαίδευση του, αποτελούν βασικά συστατικά στοιχεία του δυτικού νομικού πολιτισμού, όπως αποτυπώνονται στο κορυφαίο επίπεδο του, δηλαδή το Σύνταγμα. Η δημιουργία της αυτόνομης προσωπικότητας, χωρίς την εργαλειακή χρησιμοποίησή της, είναι η προσπάθεια της προικοδότησης της με τα εφόδια που θα της επιτρέψουν να κρίνει εκ των υστέρων, την κοινωνική της ένταξη. Και μάλιστα προικοδότησης, με σεβασμό στις ιδιομορφίες της, που προέρχονται από το περιβάλλον μέσα στο οποίο γεννήθηκε και εξακολουθεί να αναπτύσσεται. Στο σημείο ακριβώς αυτό, φαίνεται η συμβολή του βιβλίου του Μιχάλη Παπαδόπουλου. Στην εποχή μας, η βιομηχανία των δημοσίων σχέσεων, από εργαλείο πολιτικής επικοινωνίας και διαφώτισης της κοινής γνώμης, χειραγωγεί την πληροφορία και έχει παρεισφρήσει και στο πεδίο των επιστημών με τη δημιουργία lobbies, ως θεμιτών μέσων επηρεασμού της κοινής γνώμης, προκειμένου να επιτευχθούν εμπορικές σκοπιμότητες και όχι η διάδοση της αλήθειας. Έτσι, ορισμένες συμπεριφορές που προηγουμένως εθεωρούντο παρεκκλίσεις, συνεπαγόμενες κοινωνικό στιγματισμό, όπως π. χ. η ομοφυλοφιλία, γίνονται δεκτές στο πλαίσιο της ετερότητας, ως σεβασμός της προσωπικότητας. Αντιθέτως και ταυτοχρόνως, δεν θεωρούνται ως εκδηλώσεις της προσωπικότητας, αλλά ως ασθένεια που πρέπει να θεραπευθεί, συμπεριφορές που αποκλίνουν κάποιας θεωρούμενης mainstream συμπεριφοράς, όπως π.χ. η αντιτιθέμενη στην υπερβολική εξωστρέφεια των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Το θέμα αυτό είναι ιδιαίτερα σοβαρό, όσον αφορά τα παιδιά, κατά το στάδιο στο οποίο η προσωπικότητα τους ακόμα διαμορφώνεται. Όπως γράφει ο Μιχάλης Παπαδόπουλος, με την κατασκευή διαφόρων ασθενειών, όπως η περίφημη Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής Υπερκινητικότητα (ΔΕΠΥ), επιδιώκεται μέσω ενός brain bullying με φάρμακα, που παρουσιάζεται ως brain building, και όχι με αναζήτηση της αιτίας, η υπαγωγή σε έναν κανόνα συμπεριφοράς, με συνέπεια να ευνουχίζεται με τον τρόπον αυτό, η δυνατότητα να καταστεί το άτομο αυτόνομο».
Ο Νικόλαος Ρόζος τελειώνει την παρέμβασή του, με δύο χαρακτηριστικές παρατηρήσεις: «Πρώτον», αναφέρει, «υπάρχει ένα γενικότερο φαινόμενο εξάρτησης από τα ψυχοτρόπα φάρμακα, στα οποία εντάσσονται και τα χορηγούμενα για την ΔΕΠΥ. Φαινόμενο, το οποίο παρατηρείται και στους ενήλικες, για να περνούν τις εξετάσεις και τις επαγγελματικές δοκιμασίες. Δεύτερον, διαβάζοντας το βιβλίο, ανακάλυψα ένα πρόβλημα που οι νομικοί έχουν από κοινού με τους ασχολούμενους με την ψυχική υγεία. Πράγματι, το DSM, δηλαδή το Διαγνωστικό και Στατιστικό, Εγχειρίδιο Ψυχικών Διαταραχών της Αμερικανικής Ψυχιατρικής Εταιρείας, βρίθει για την περιγραφή «ασθενειών», όπως η ΔΕΠΥ, όρων όπως «απροσδιόριστη διαταραχή προσαρμογής», «διαταραχή της διαγωγής με παραβίαση βασικών, ανάλογων προς την ηλικία, κοινωνικών προτύπων και κανόνων». Ανάλογης αοριστίας όροι, υπάρχουν και σε νομοθετικά κείμενα και ονομάζονται «αόριστες εμπειρικές ή αξιολογικές έννοιες». Από το βιβλίο του Μιχάλη Παπαδόπουλου, εγώ βγάζω το συμπέρασμα ότι η φαρμακοβιομηχανία, ξοδεύοντας πολύ περισσότερα στο μάρκετινγκ από ότι στην έρευνα και ενθαρρύνοντας τη χειραγώγηση των αποτελεσμάτων από τις μελέτες, δημιουργεί συνεχώς νέες ασθένειες, χωρίς ουσιαστικά να ελέγχεται. Και όχι μόνο στα ψυχοφάρμακα, αλλά και στα κοινά φάρμακα. Ο Μιχάλης Παπαδόπουλος ανέδειξε εμπεριστατωμένα και με σαφήνεια, όλη αυτήν την προβληματική, ακόμα και για τους μη ειδικούς και εύχομαι να τον ακολουθήσουν και άλλοι».
Νικόλαος Ρόζος, Δρ. Νομικής: «Ως μαθητής, έπρεπε να είχα αποτελέσει αντικείμενο ψυχιατρικής εξέτασης, γιατί έπασχα από «ειδική μαθησιακή διαταραχή»…
Να υπενθυμίσω ότι σε συνέντευξή του για την «24», ο Δρ. Μ. Παπαδόπουλος, μου είπε ότι «από τη διερεύνηση της διεθνούς ερευνητικής βιβλιογραφίας, αλλά και κυρίως από την 37χρονη επαγγελματική μου πρακτική ως Εκπαιδευτικός Ψυχολόγος στην Υπηρεσία Εκπαιδευτικής Ψυχολογίας του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού της Κύπρου, διαμόρφωσα την άποψη πως τέτοια διαταραχή (ΔΕΠΥ), δεν υπάρχει ως ξεχωριστή νοσογραφική οντότητα. Τη θεωρώ αντίθετα, ως ένα χαρακτηριστικό συν-πτώμα της σύγχρονης Αμερικανικής Ψυχιατρικής. Με το διάβημα της αφαίρεσης της θεωρίας από το DSM, η Αμερικάνικη Ψυχιατρική Εταιρεία ευνούχισε την Ψυχιατρική, αφού για τη διάγνωση, απέμειναν μόνο τα «κουτάκια» και η ποσοτική επιμέτρηση της κάθε «διαταραχής». Πρόκειται για μια αυτοχειρία, έναν αποκεφαλισμό, μια αυτοκτονία. Αυτοκτονία, γιατί εξουδετερώθηκε η ουσία της Ψυχιατρικής, η κλινική διαδικασία και η κλινική σχέση. Αυτοκτονία, γιατί ο ψυχισμός απεκόπη και υποκαταστάθηκε από τις χημικές αντιδράσεις ενός «ανεγκέφαλου» εγκεφάλου. Αυτοκτονία, γιατί ο Άνθρωπος ως βιο-ψυχο-κοινωνική οντότητα σε συνεχή αλληλεπίδραση με το περιβάλλον, δια της μεθόδου του αναγωγισμού, υποβιβάζεται σε μια εγκεφαλική μηχανή, εκτός ψυχικού και κοινωνικού χώρου. Αποβάλλοντας τη ψυχανάλυση από το DSM και στηριζόμενη στις γνωσιο-συμπεριφοριστικές μεθόδους, η Αμερικάνικη Ψυχιατρική Εταιρεία, προσπαθεί να προσαρμόσει το υποκείμενο, καταστέλλοντας τις ανησυχίες του, όπως στην περίπτωση της ΔΕΠΥ, του «πείσματος» και της «ανυπακοής» και πιο πρόσφατα, της ονειροπόλησης. Επεμβαίνει και καθιστά ασθένεια, κάθε εκδήλωση της ζωής που εκφεύγει από τους κανόνες που θέτει για κάθε μία από τις κοινωνικές μας συμπεριφορές: ντροπαλότητα, πένθος, σεξουαλικότητα, διάθεση, φαγητό, ίντερνετ. Καταστρέφει, οδηγώντας στην αυτοκτονία τη ψυχιατρική και τη ψυχολογία. Αφού απέβαλε τη ψυχανάλυση και αφόπλισε τη ψυχιατρική και τη ψυχολογία, άνοιξε διάπλατα τις πόρτες, για να εισέλθουν πρώτα στις ΗΠΑ, διαφόρων ειδών «θεραπείες», παραθεραπείες, παρα-ψυχολογικά κατασκευάσματα, προφήτες, εκκλησίες, ψυχομάνατζερ (coaches, «θετική σκέψη», νευρο-γλωσσικός προγραμματισμός). Αφού δε, κατήργησε και τον όρο ψυχική αρρώστια ή ασθένεια, μετατρέποντας τον σε ψυχική διαταραχή, πολλαπλασιάζει τις «διαταραχές», σε αγαστή συνεργασία με τη Φαρμακοβιομηχανία».
